«کافه فرانسه» نمایشی در نقد خودباختگی فرهنگی و انتخاب سبک زندگی نامأنوس با باور ایرانی
گروه هنر: نمایش «کافه فرانسه» به کارگردانی مهران رنجبر سعی دارد با روایت زندگی دو شخص به عنوان نماینده طیفی از جامعه ایرانی که جلای وطن کرده‌اند، شکلی از زندگی به ظاهر روشنفکرانه را که هیچ سنخیتی با باور ایرانی و اعتقادی ندارد به نقد بکشد.
«کافه فرانسه» عنوان نمایشی به نویسندگی و کارگردانی مهران رنجبر است که این روزها در تئاتر باران به روی صحنه می‌رود؛ حکایت دو ایرانی جلای وطن کرده که شکل و شمایل دگرگون شده‌ای دارند و اصطلاحاً روشنفکر هستند، اما در اصل تظاهر به روشنفکری می‌کنند و به کنج کافه‌ای در پاریس فرانسه پناه برده‌اند.
«کافه فرانسه» مطلقاً یک نمایش دینی براساس آنچه که عرف و معمول است نیست و دربردارنده یک معضل اجتماعی دیرین است و آن نیز مهاجرت ایرانیانی است که با نیات و اهداف واهی، تجربه زندگی در غربت را به جان می‌خرند، اما واقعیت آن است که از همان چیز معمول هم که می‌توانستند باشند درمی‌مانند.
از این دیدگاه شاید بتوان کافه فرانسه را نمایش نقادانه بر احوالات دیرین ایرانیان که همواره تصور می‌کنند مرغ همسایه غاز است بدانیم و فرهنگی نامأنوس که سایه بر زندگی فرد و یا افرادی ایرانی که با بینش و تربیت شرقی بزرگ شده است می‌اندازد و او را نه غربی، بلکه غرب‌زده می‌کند.
این موضوع همان گلوگاهی است که «کافه فرانسه» به درستی به آن اشاره دارد، تهی شدن خودخواسته اشخاص نمایش به نمایندگی از طیفی از جامعه ایرانی که تعمداً پا روی هویت و فرهنگ خود می‌گذارند و با جایگزینی آن با فرهنگی پوچ که سنخیتی با منش، رفتار و تربیت آنها ندارد، رفتار و سبک زندگی را برای خود برمی‌گزینند که هم از باورهای اعتقادی و ملیتی آنها به دور است و هم قرابت چندانی با فرهنگ مردمان آن سامانی که آنها زندگی در آنجا را برای خود اختیار کرده‌اند ندارد.
«کافه فرانسه» با شیوه اجرایی متفاوت خود سعی در القای این تفکر دارد که روزگار چنین انسان‌هایی در مقطعی از زمان متوقف می‌ماند، آنها هم در ظاهر و هم در باطن به موجودات مسخ شده‌ای می‌مانند که تکلیف‌شان معین نیست، همچنان نه توانسته‌اند فرهنگ تحمیل شده به خود را تمام و کمال بپذیرند و نه این جرئت و جسارت را داشته‌اند که از فرهنگ بومی و مادری خود به شکل کامل دست بشویند و نتیجه آنکه گاه گذری نوستالژیک و حسرت‌بار به گذشته خود دارند و گاه در فرهنگی که به شدت هویت آنها را لگدمال می‌کند دست و پایی مذبوحانه می‌زنند.
یادآور می‌شود، نمایش «کافه فرانسه» تا پایان مرداد هر روز ساعت 18:30 با بازی حمیدرضا نعیمی، آیدا آب‌پرور و مهران رنجبر در تئاتر باران به روی صحنه می‌رود.
امیرسجاد دبیریان
