به همین مناسبت با امین فرحی؛ رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خراسان شمالی پیرامون این جشنواره، لزوم استفاده از توان و ظرفیتهای بومی تئاتر استان و همچنین اظهار نظر در مورد برگزاری نشست اخیر چشمانداز تئاتر استانی که در تهران برگزار شد، گفتوگویی ترتیب دادهایم که در ادامه میخوانید:
ـ در آستانه برگزاری دوازدهمین جشنواره سراسری «تئاتر رضوی» هستیم، تکاپوی اهالی تئاتر استان را برای برگزاری هرچه پرشور و موفق این جشنواره چگونه ارزیابی میکنید؟
جنب و جوش خوبی میان اهالی تئاتر استان و بجنورد به عنوان مرکز استان را شاهد هستیم و همه تلاشها در مسیر برگزار موفق این جشنواره است و حاکم شدن این فضا در جریان هر رویداد بزرگ و کوچک فرهنگی و هنری برای میزبان طبیعی است.
با این وجود نکتهای که همواره وجود دارد اینکه باید در برگزاری جشنوارههای تئاتری از حداکثر توان و بضاعت تئاتری موجود در استانها استفاده شود؛ وقتی صحبت از انجمن هنرهای نمایشی میشود یعنی چکیده و عصاره توان فنی و تکنیکی تئاتر که در هر استانی وجود دارد و این هسته حرفهای تئاتر موجود در استان باید در تمامی رویدادهای نمایشی به وقوع پیوسته در استان دخیل باشد و هر اتفاقی از فیلتر آن گذر کند اما حداقل در جریان جشنواره «تئاتر رضوی» شاهد هستیم که انجمن هنرهای نمایشی استان کوچکترین نقشی در روند برنامهریزی و اجرایی آن ندارد و در خوشبینانهترین شکل از این ظرفیت به شکل جانبی و حاشیهای استفاده میشود.
ـ جشنواره سراسری «تئاتر رضوی» از جمله رویدادهای نمایشی است که ادارهکل هنرهای نمایشی معاونت هنری ارشاد آن را با مشارکت ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان شمالی برگزار میکند؛ ارشاد استان تا چه اندازه در روند اجرایی این جشنواره اختیار و ابتکار عمل دارد؟
امسال برخلاف سال گذشته که برگزاری این جشنواره مشارکتی بود و از مرکز کارشناس و مسئول و دبیر برای برگزاری این جشنواره در نظر گرفته شد، تمام اختیارات برگزاری این جشنواره به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان محول شده است، چراکه سال گذشته برگزاری مشارکتی جشنواره موجب برخی اختلافنظرها و تداخلاتی در انجام وظیفه و امور محوله شده بود؛ اتفاق امسال از جهات بسیار مثبت است که ارشاد استان در زمینه اجرایی این جشنواره آزادی عمل دارد هرچند که شاید نظام اجرایی آن بسته و محدود است و از همه بضاعت و قابلیتهای فنی در نزد اهالی تئاتر همانطور که اشاره شد استفاده نمیکند.
با این وجود باید به مسئلهای که موجب تضعیف جشنواره براساس این مدل اجرایی میشود اشاره کنم و آن اینکه در زمانی که مرکز خود را در امر برگزاری جشنواره دخیل میدانست لذا بحث بودجه مصوب برگزاری این جشنواره وضعیت بهتری داشت و حداقل این بود که دبیرخانه جشنواره بدون دغدغه و نگرانی به کارهای اجرایی محوله رسیدگی میکرد اما در شرایطی که صفرتا صد برگزاری جشنواره که امسال شاهد آن خواهیم بود به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان شمالی محول شده است قطعاً با توجه به اعتبارات فرهنگی استان با مضایقی در زمینه مالی مواجه خواهیم شد و این امر نگرانکننده است و لذا مسئولان ستاد اجرایی جشنواره باید با احتیاط و اصطلاحاً دست به عصا این جشنواره را به سرانجام برسانند.
ـ افول کمی جشنواره و پذیرش محدود آثار نمایشی در آن نیز نتیجه همین کمبود اعتبارات است؟
بیتأثیر نیست، هرچند که در جلسات ارزیابی آثار به جهت اینکه شخصاً حضور داشتم لذا در جمعبندی هیئت بازبین و ارزیاب آثار، دوستان به این نتیجه رسیدند که زین پس باید جشنواره «تئاتر رضوی» به سمت کیفیسازی به پیش رود؛ جشنواره به میزبانی از پختگی و حرفهای شدن پیش رفته است که دیگر نیازی به حضور حداکثری گروههای نمایشی به منظور معرفی نداشته باشد و باید در زمینه پذیرش آثار هر آن سختگیرتر عمل کرد.
ـ یکی از موضوعاتی که در جشنوارههای تئاتری بهویژه دینی و ارزشی مطرح است اینکه نتیجه زحمات گروههای نمایشی منحصر به یکی و دو اجرا در زمان برگزاری جشنواره میشود و دیگر مجالی برای اجرای عمومی پیدا نمیکنند، بجنورد به عنوان میزبان این جشنواره آیا قادر است نظر این عده از اهالی تئاتر را تأمین کند؟
ما در مراکز استان و حتی بسیاری از شهرستانهای استان از نظر امکانات زیرساختی و سرانه فضاهای نمایشی وضعیت خوبی داریم و این اطمینان را میتوانیم بدهیم که به شرط حمایت و تأمین اعتبارات در زمان بیشتری از گروههای نمایشی شرکتکننده در جشنواره میزبانی کنیم و در قالب یک تور آنها را در سطح استان گردانده و شرایط را برای اجرای آثار آنها مهیا کنیم؛ این امر تنها در صورتی محقق خواهد شد که ادارهکل هنرهای نمایشی و معاونت هنری ارشاد حمایتی از ستاد برگزاری جشنواره داشته باشد که به شرط فراهم آمدن این ملزومات به شما اطمینان میدهم که اجرای این آثار با استقبال چشمگیر مردم هنردوست استان مواجه خواهد شد.
ـ و سؤال آخر در مورد نشست چشمانداز تئاتر استانی که در تهران برگزار شد؛ با توجه به ظرفیتهای بالایی که در استانها در زمینه تئاتر دینی وجود دارد آیا مبحثی هم در مورد بها دادن هر چه بیشتر به این گونه تئاتری در این سلسله نشستها مطرح شد؟
بله، در مورد تمامی گونهها و به ویژه موضوع که
در مورد تئاتر دینی مطرح شد صحبت به میان آمد و اینکه باید بسیاری از این حوزهها
تقویت شده و با حمایت از آنها زمینه را برای احیا و رشد و شکوفاییشان فراهم کنیم.
با این وجود از حرف تا عمل فاصله زیادی وجود دارد، بسیاری از ما از برگزاری سمینار
و همایش دل خوشی نداریم و تصور میکنیم همه مباحث مطرح شده در قالب چنین برنامههایی
در حد حرف باقی میماند؛ ما در عرصه تئاتر به ویژه بها دادن به تئاتر دینی و ارزشی
باشد عملگرا باشیم، هر چند که در مورد نشست اخیر هنوز چند روزی سپری شده است و
امیدواریم تصمیمات آن اجرایی شود.