یادداشت وارده/
اهدای انگشتر و صدقه به فقرا در روز 24 ذی‌الحجه به نیت امام علی(ع)
کانون خبرنگاران نبأ: حجت‌الاسلام خادمیان در یادداشتی نوشت: طبق نقلی نيز ۲۴ ذی الحجه روزی است که حضرت على عليه السّلام در حال ركوع؛ انگشتر (یا عبای) خويش را صدقه داد؛ در بین مؤمنین رسم بود به جهت زنده نگهداشتن این رویداد به نیت حضرت علی (عل به یکدیگر انگشتر هدیه و به فقرا صدقه خاصی می‌دادند.
به گزارش کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ، حجت‌الاسلام والمسلمین سید حسین خادمیان، استاد حوزه و دانشگاه، به مناسبت۲۴ ذی الحجه و روز مباهله مطلبی را به نگارش درآورد.
متن یادداشت به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام و تحیت
در خصوص یوم الله مُباهَله موارد ذیل تبیین می گردد:
۱. راه دفع ستم؛ استفاده از سلاح های نظامی نیست؛ بلکه راه لعن و نفرین نیز، موثر و سبب رسوایی ظالم می شود.
۲. مُباهَله در اصل از «بَهل» به معنی رها کردن و برداشتن قید از چیزی است.
همچنین به معنی ملاعنه و نفرین متقابل و در اصطلاح به این معناست که «دو تن یا دو گروه بر علیه یکدیگر طلب عذاب کنند و بخواهند هر کدام ظالم باشد حق تعالی او را رسوا و عذاب خود را بر او نازل و نسل او را هلاک گرداند».
«بَهَلَهُ اللهُ» یعنی خدا او را لعنت نماید و از رحمت خویش دور سازد.
۳. در واقع وقتى استدلالات منطقى سودى نداشت، افرادى که با هم درباره یک مسأله دینى مجادله دارند، در یک جا جمع مى‌شوند و به درگاه خدا تضرع مى‌کنند و از او مى‌خواهند که دروغگو را رسوا و مجازات کند.
۴. از روایاتی که درمنابع اسلامی نقل شده، استفاده می‌شود که مباهله اختصاص به زمان رسول اکرم صلی الله علیه و آله؛ ندارد.
امام صادق علیه‌السّلام فرمود: اگر سخنان حق شما را مخالفان نپذیرفتند، آن‌ها را به مباهله دعوت کنید.
۵. مفسران ذیل آیه :فَمَنْ حَاجَّكَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَكُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَكُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل‌لَّعْنَتَ اللَّـهِ عَلَی الْكَاذِبِینَ
می نویسند: میان پیامبر اکرم صلوات الله با مسیحیان نجران قرار بود مباهله ای در بیرون شهر مدینه صورت بگیرد ؛که اکنون آن محل داخل شهر قرار گرفته و در آن جا، مسجدى به نام «مسجد الإجابة» یا مسجد مباهله ساخته اند.
۶. زمان وقوع این مباهله را مشهور؛ ۲۴ ذی الحجه الحرام سال دهم هجری ذکر کرده اند ولی برخی از فقهاء معظم مانند جناب ابن ادریس و ... ۲۱ و ۲۵ و ۲۷ را ثبت نموده اند.
۷. مسیحیان نجران پس از آن که با پیشنهاد مُباهَله مواجه شدند، ابتدا با آغوش باز پذیرفتند.
۸. در روز ياد شده، پیامبر مکرم اسلام صلّى اللّه عليه و آله همراه حضرت على، حضرت فاطمه، امام حسن و امام حسين عليهم السّلام با هيئت نمايندگى نصاراى نجران (حدود ۶۰ نفر )مانند ابو حارثة بن علقمه و عبدالمسیح و ایهم و... بنابر مباهله گذاشتند؛ ليكن نجرانيان عقب نشينى و مصالحه نمودند.
۹. یکی از همسران پیامبر می گوید در روز مباهله، حضرت همراهان خود را ابتدا در زیر چادری مشکی جمع نمود ( اصحاب کساء) و دعا نمود و سپس حرکت کردند.
۱۰ جارالله زمخشری از دانشمندان بزرگ اهل سنت، در کتاب تفسیر کشاف به فضیلت اصحاب کساء(کسانی که در روز مباهله همراه پیامبر بودند) اشاره کرده است.
۱۰. شیخ مفید رضوان الله تعالی نقل می فرماید: مأمون از امام رضا علیه السلام سؤال کرد بزرگ‌ترین فضیلت حضرت امیرالمؤمنین علیه صلوات الله الملک الاکبر در قرآن کدام است؟
امام فرمود: فضیلت او در مُباهَله؛ رسول خدا صلوات الله ، حسن و حسین علیهما السلام را دعوت کرد که پسرانش بودند، و حضرت فاطمه سلام الله را دعوت کرد که در اینجا مصداق کلمه زنان است و امیرالمؤمنین علیه السلام را دعوت نمود که به حکم خداوند عزّ و جلّ، نَفْس[= جان] پیامبر است. هیچ آفریده‌ای برتر از پیامبر صلوات الله نیست؛ پس به حکم خداوند، بایستی کسی برتر از نفس [جان] پیامبر نباشد.
۱۱. طبق نقلی نيز ۲۴ ذی الحجه روزی است که حضرت "على عليه السّلام" در حال ركوع ؛ انگشتر (یا عبای) خويش را صدقه داد.
۱۲.در بین مومنین رسم بود به جهت زنده نگهداشتن این رویداد به نیت حضرت علی علیه السلام به یکدیگر انگشتر هدیه و به فقرا صدقه خاصی می دادند .
۱۳. غسل كردن در روز مباهله مستحب است؛ چنان كه مستحب است در اين روز به هر اندازه كه انسان می تواند نماز بگزارد و پس از هر دو ركعت، هفتاد بار استغفار كند و نيز مستحب است نزديك زوال غسل كند و دو ركعت نماز بگزارد و در هر ركعت پس از حمد، سوره توحيد، آية الكرسى و سوره قدر، هر كدام را 10 بار بخواند.
طبق فتوای برخی از فقهاء مانند مرحوم شیخ مرتضی انصاری رضوان الله روزه گرفتن در روز مباهله مستحب است.
۱۴. نقل است یکی از غاصبین حق حضرت علی علیه السلام به تقلید از آن حضرت در حال رکوع ۵۰ مرتبه انگشتر صدقه داد ولی اتفاقی نیفتاد و در تاریخ نیز گم شد فتامل !
۱۵. در ابتدای ملاقات قبل از تعیین مُباهَله اهل نجران با طلا و لباس ابریشم به محضر پیامبر صلوات الله مشرف شدند که حضرت بدین جهت از آنان روی گرداند و پاسخ آنان را ندادند وقتی
علت را جویا شدند حضرت علی علیه السلام فرمود طلا و پوشش شما سبب شده پیامبر صلوات الله علیه و آله از شما روی بگرداند فتامل جیدا
والله المستعان
سید حسین خادمیان
متن یادداشت به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام و تحیت
در خصوص یوم الله مُباهَله موارد ذیل تبیین می گردد:
۱. راه دفع ستم؛ استفاده از سلاح های نظامی نیست؛ بلکه راه لعن و نفرین نیز، موثر و سبب رسوایی ظالم می شود.
۲. مُباهَله در اصل از «بَهل» به معنی رها کردن و برداشتن قید از چیزی است.
همچنین به معنی ملاعنه و نفرین متقابل و در اصطلاح به این معناست که «دو تن یا دو گروه بر علیه یکدیگر طلب عذاب کنند و بخواهند هر کدام ظالم باشد حق تعالی او را رسوا و عذاب خود را بر او نازل و نسل او را هلاک گرداند».
«بَهَلَهُ اللهُ» یعنی خدا او را لعنت نماید و از رحمت خویش دور سازد.
۳. در واقع وقتى استدلالات منطقى سودى نداشت، افرادى که با هم درباره یک مسأله دینى مجادله دارند، در یک جا جمع مى‌شوند و به درگاه خدا تضرع مى‌کنند و از او مى‌خواهند که دروغگو را رسوا و مجازات کند.
۴. از روایاتی که درمنابع اسلامی نقل شده، استفاده می‌شود که مباهله اختصاص به زمان رسول اکرم صلی الله علیه و آله؛ ندارد.
امام صادق علیه‌السّلام فرمود: اگر سخنان حق شما را مخالفان نپذیرفتند، آن‌ها را به مباهله دعوت کنید.
۵. مفسران ذیل آیه :فَمَنْ حَاجَّكَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَكُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَكُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل‌لَّعْنَتَ اللَّـهِ عَلَی الْكَاذِبِینَ
می نویسند: میان پیامبر اکرم صلوات الله با مسیحیان نجران قرار بود مباهله ای در بیرون شهر مدینه صورت بگیرد ؛که اکنون آن محل داخل شهر قرار گرفته و در آن جا، مسجدى به نام «مسجد الإجابة» یا مسجد مباهله ساخته اند.
۶. زمان وقوع این مباهله را مشهور؛ ۲۴ ذی الحجه الحرام سال دهم هجری ذکر کرده اند ولی برخی از فقهاء معظم مانند جناب ابن ادریس و ... ۲۱ و ۲۵ و ۲۷ را ثبت نموده اند.
۷. مسیحیان نجران پس از آن که با پیشنهاد مُباهَله مواجه شدند، ابتدا با آغوش باز پذیرفتند.
۸. در روز ياد شده، پیامبر مکرم اسلام صلّى اللّه عليه و آله همراه حضرت على، حضرت فاطمه، امام حسن و امام حسين عليهم السّلام با هيئت نمايندگى نصاراى نجران (حدود ۶۰ نفر )مانند ابو حارثة بن علقمه و عبدالمسیح و ایهم و... بنابر مباهله گذاشتند؛ ليكن نجرانيان عقب نشينى و مصالحه نمودند.
۹. یکی از همسران پیامبر می گوید در روز مباهله، حضرت همراهان خود را ابتدا در زیر چادری مشکی جمع نمود ( اصحاب کساء) و دعا نمود و سپس حرکت کردند.
۱۰ جارالله زمخشری از دانشمندان بزرگ اهل سنت، در کتاب تفسیر کشاف به فضیلت اصحاب کساء(کسانی که در روز مباهله همراه پیامبر بودند) اشاره کرده است.
۱۰. شیخ مفید رضوان الله تعالی نقل می فرماید: مأمون از امام رضا علیه السلام سؤال کرد بزرگ‌ترین فضیلت حضرت امیرالمؤمنین علیه صلوات الله الملک الاکبر در قرآن کدام است؟
امام فرمود: فضیلت او در مُباهَله؛ رسول خدا صلوات الله ، حسن و حسین علیهما السلام را دعوت کرد که پسرانش بودند، و حضرت فاطمه سلام الله را دعوت کرد که در اینجا مصداق کلمه زنان است و امیرالمؤمنین علیه السلام را دعوت نمود که به حکم خداوند عزّ و جلّ، نَفْس[= جان] پیامبر است. هیچ آفریده‌ای برتر از پیامبر صلوات الله نیست؛ پس به حکم خداوند، بایستی کسی برتر از نفس [جان] پیامبر نباشد.
۱۱. طبق نقلی نيز ۲۴ ذی الحجه روزی است که حضرت "على عليه السّلام" در حال ركوع ؛ انگشتر (یا عبای) خويش را صدقه داد.
۱۲.در بین مومنین رسم بود به جهت زنده نگهداشتن این رویداد به نیت حضرت علی علیه السلام به یکدیگر انگشتر هدیه و به فقرا صدقه خاصی می دادند .
۱۳. غسل كردن در روز مباهله مستحب است؛ چنان كه مستحب است در اين روز به هر اندازه كه انسان می تواند نماز بگزارد و پس از هر دو ركعت، هفتاد بار استغفار كند و نيز مستحب است نزديك زوال غسل كند و دو ركعت نماز بگزارد و در هر ركعت پس از حمد، سوره توحيد، آية الكرسى و سوره قدر، هر كدام را 10 بار بخواند.
طبق فتوای برخی از فقهاء مانند مرحوم شیخ مرتضی انصاری رضوان الله روزه گرفتن در روز مباهله مستحب است.
۱۴. نقل است یکی از غاصبین حق حضرت علی علیه السلام به تقلید از آن حضرت در حال رکوع ۵۰ مرتبه انگشتر صدقه داد ولی اتفاقی نیفتاد و در تاریخ نیز گم شد فتامل !
۱۵. در ابتدای ملاقات قبل از تعیین مُباهَله اهل نجران با طلا و لباس ابریشم به محضر پیامبر صلوات الله مشرف شدند که حضرت بدین جهت از آنان روی گرداند و پاسخ آنان را ندادند وقتی
علت را جویا شدند حضرت علی علیه السلام فرمود طلا و پوشش شما سبب شده پیامبر صلوات الله علیه و آله از شما روی بگرداند فتامل جیدا
والله المستعان
سید حسین خادمیان
مطالب مرتبط
