نرم‌افزار معجم موضوعی کتب اربعه در دسترس محققان قرار گرفت
گروه فناوری اطلاعات ــ نرم‌افزار معجم موضوعی کتب اربعه با استفاده از فناوریهای روز در دسترس محققان و پژوهشگران قرار گرفت.
سید احمد الحسینی، مدیر اداره ارتباطات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا؛ با اشاره به تولید نرم‌افزار معجم موضوعی کتب اربعه گفت: با توجه به ویژگی‌های انحصاری کتب اربعه در نزد فقها و محدثان بزرگ شیعه و کثرت مراجعه به آن، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی را بر آن داشت تا با استفاده از فناوریهای روز، با پژوهشی نسبتاً جامع در این کتب و ارائه نرم‌افزاری پژوهشی، دسترسی محققان و پژوهشگران را به محتوای این کتب آسان و تسریع کند.
وی ادامه داد: نرم‌افزار معجم موضوعی کتب اربعه که کلید ورود و دستیابی به روایات چهار کتاب اصلی و متقدم حدیثی شیعه؛ یعنی «الکافی»، «من‌لایحضره‌الفقیه»، «تهذیب الأحکام» و «الاستبصار» است و دربردارنده مهم‌ترین کلیدواژه‌ها، نمایه‌ها و موضوعات استخراج‌شده از کتب اصلی حدیثی شیعه است که به صورت جذاب تولید و در اختیار حدیث‌پژوهان، عالمان و سایر محققان علوم اسلامی در جامعه علمی قرار گرفته است.
مدیر اداره ارتباطات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تصریح کرد: برای تسهیل کار پژوهشگران در مواقع نیاز به شروح روایی، تعداد ۱۲ عنوان از کاربردی‌ترین شروح و ترجمه کتب اربعه نیز در نرم‌افزار ارائه شده است. از جمله امتیازات خاص نرم‌افزار معجم موضوعی کتب اربعه می‌توان به ارائه آن در قالب جدید معجم موضوعی استاندارد اشاره کرد که این قالب علاوه بر قابلیت‌های فنی و پژوهشی تولیدات گذشته، مانند جستوجوی ساده و پیشرفته در کتاب‌ها، دسترسی سریع به بخش‌های لغت‌نامه، قرآن، کتابشناسی و. ویژگی‌های تازه و مفیدی را در خود جای داده است.
الحسینی افزود: برطرف شدن محدودیت در خصوص ابعاد صفحه نمایش دستگاه‌های مختلف، امکان انتخاب دو یا چند موضوع، نمایه و کلیدواژه به‌طور هم‌زمان با قابلیت جستجو میان آنها، امکان به‌روزرسانی مستقیم نرم‌افزار از طریق اینترنت توسط کاربر، امکان ثبت میزان استفاده کاربر از قابلیت‌های نرم‌افزار و نیز در نظر گرفتن میز پژوهشی برای محقق، جستجو در متن کتاب‌ها با قابلیت اولویت‌دهی به نتایج و با عملگر‌های استاندارد، بهبود نتایج جستجو بر اساس کتاب، نویسنده و زبان، امکان پورت نرم‌افزار روی پلتفرم‌های مختلف و نیز تغییر نحوه نمایش مانند حذف اعراب، نمایش صفحه‌ای و پاراگرافی ازجمله قابلیت‌های این قالب جدید به شمار می‌رود.
وی گفت: برطرف شدن پیچیدگی و سختی استفاده از قالب‌های معجم موضوعی که در گذشته شاهد آن بودیم و ساده شدن رابط کاربری در جهت استفاده راحت‌تر پژوهشگر، از جمله موارد با اهمیتی است که در قالب معجم موضوعی استاندارد به آن توجه شده است.
مدیر اداره ارتباطات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی بیان کرد: در این نرم‌افزار برای کاربران، این امکان فراهم شده که بر هر قسمت دلخواه از متن کتاب، یادداشت‌نویسی کنند؛ همچنین امکان رنگی کردن، نوشتن عنوان و انتساب چند نمایه برای جستجوی سریع‌تر نیز برای کاربر فراهم شده است که همه این یادداشت‌ها، نمایه‌ها و ... در یک ابزار واحد به نام پژوه‌نگار جمع‌آوری شده و قابل مدیریت توسط کاربر است.
الحسینی در پایان گفت: مرکز تحقیقات در زمینه تولید معجم‌های موضوعی به‌جز در زمینه حدیث، اقدامات گسترده و تلاش‌های ارزشمندی را از خود نشان داده که نتیجه آن زحمات، تولید چند نرم‌افزار در موضوعات مختلف تفسیر قرآن، فقه و اصول و فلسفه و... بوده است که ازجمله آنها می‌توان به فرهنگ موضوعی تفسیر تبیان، فرهنگ موضوعی تفسیر المیزان، معجم موضوعی آثار فلسفی ملاصدرا و معجم موضوعی نور الفقاهه اشاره کرد.
وی ادامه داد: نرم‌افزار معجم موضوعی کتب اربعه که کلید ورود و دستیابی به روایات چهار کتاب اصلی و متقدم حدیثی شیعه؛ یعنی «الکافی»، «من‌لایحضره‌الفقیه»، «تهذیب الأحکام» و «الاستبصار» است و دربردارنده مهم‌ترین کلیدواژه‌ها، نمایه‌ها و موضوعات استخراج‌شده از کتب اصلی حدیثی شیعه است که به صورت جذاب تولید و در اختیار حدیث‌پژوهان، عالمان و سایر محققان علوم اسلامی در جامعه علمی قرار گرفته است.
مدیر اداره ارتباطات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تصریح کرد: برای تسهیل کار پژوهشگران در مواقع نیاز به شروح روایی، تعداد ۱۲ عنوان از کاربردی‌ترین شروح و ترجمه کتب اربعه نیز در نرم‌افزار ارائه شده است. از جمله امتیازات خاص نرم‌افزار معجم موضوعی کتب اربعه می‌توان به ارائه آن در قالب جدید معجم موضوعی استاندارد اشاره کرد که این قالب علاوه بر قابلیت‌های فنی و پژوهشی تولیدات گذشته، مانند جستوجوی ساده و پیشرفته در کتاب‌ها، دسترسی سریع به بخش‌های لغت‌نامه، قرآن، کتابشناسی و. ویژگی‌های تازه و مفیدی را در خود جای داده است.
الحسینی افزود: برطرف شدن محدودیت در خصوص ابعاد صفحه نمایش دستگاه‌های مختلف، امکان انتخاب دو یا چند موضوع، نمایه و کلیدواژه به‌طور هم‌زمان با قابلیت جستجو میان آنها، امکان به‌روزرسانی مستقیم نرم‌افزار از طریق اینترنت توسط کاربر، امکان ثبت میزان استفاده کاربر از قابلیت‌های نرم‌افزار و نیز در نظر گرفتن میز پژوهشی برای محقق، جستجو در متن کتاب‌ها با قابلیت اولویت‌دهی به نتایج و با عملگر‌های استاندارد، بهبود نتایج جستجو بر اساس کتاب، نویسنده و زبان، امکان پورت نرم‌افزار روی پلتفرم‌های مختلف و نیز تغییر نحوه نمایش مانند حذف اعراب، نمایش صفحه‌ای و پاراگرافی ازجمله قابلیت‌های این قالب جدید به شمار می‌رود.
وی گفت: برطرف شدن پیچیدگی و سختی استفاده از قالب‌های معجم موضوعی که در گذشته شاهد آن بودیم و ساده شدن رابط کاربری در جهت استفاده راحت‌تر پژوهشگر، از جمله موارد با اهمیتی است که در قالب معجم موضوعی استاندارد به آن توجه شده است.
مدیر اداره ارتباطات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی بیان کرد: در این نرم‌افزار برای کاربران، این امکان فراهم شده که بر هر قسمت دلخواه از متن کتاب، یادداشت‌نویسی کنند؛ همچنین امکان رنگی کردن، نوشتن عنوان و انتساب چند نمایه برای جستجوی سریع‌تر نیز برای کاربر فراهم شده است که همه این یادداشت‌ها، نمایه‌ها و ... در یک ابزار واحد به نام پژوه‌نگار جمع‌آوری شده و قابل مدیریت توسط کاربر است.
الحسینی در پایان گفت: مرکز تحقیقات در زمینه تولید معجم‌های موضوعی به‌جز در زمینه حدیث، اقدامات گسترده و تلاش‌های ارزشمندی را از خود نشان داده که نتیجه آن زحمات، تولید چند نرم‌افزار در موضوعات مختلف تفسیر قرآن، فقه و اصول و فلسفه و... بوده است که ازجمله آنها می‌توان به فرهنگ موضوعی تفسیر تبیان، فرهنگ موضوعی تفسیر المیزان، معجم موضوعی آثار فلسفی ملاصدرا و معجم موضوعی نور الفقاهه اشاره کرد.
انتهای پیام
