حوزه فرهنگ کاملا در اختیار دولت نیست/ رونق فرهنگ دینی در دولت دوازدهم

رضا اسماعیلی در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان اظهار کرد: قبل از ارزیابی کارنامه فرهنگی دولت باید به این نکته توجه کنیم که در شرایط و موقعیت کنونی، وجود مشکلات اقتصادی و معیشتی و نوسانات ارزی، ارزیابی کارنامه فرهنگی دولت را دشوار ساخته است.
وی افزود: اگر مسئله فرهنگ را به یک کیک تشبیه کنیم، محصول و خروجی آن تابعی از دخالت برخی سازمان‌های حاکمیتی است که در حوزه فرهنگ تأثیرگذارند و از بودجه عمومی ارتزاق می‌کنند، ولی در عین حال تحت نظارت دولت نیستند و مدیریت آنها نیز توسط دولت تعیین نمی‌شود؛ ضمن اینکه سازمان‌ها و مؤسسات مردم نهاد و خیریه‌ای نیز در برایند فرهنگ تأثیرگذار هستند.
عضو هیئت علمی گروه مدیریت و برنامه‌ریزی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان بیان کرد: برای اینکه منصفانه قضاوت کنیم، باید مشخص شود چه سهمی از بودجه حوزه فرهنگ متعلق به دولت است و در واقع عملکرد دولت را در حیطه منابع تخصیصی آن مورد ارزیابی قرار دهیم.

حوزه فرهنگ کاملا در اختیار دولت نیست 
اسماعیلی تصریح کرد: لازمه ارزیابی کامل، جامع و دقیق کارنامه فرهنگی دولت، تعیین قلمرو و میزان دخالت و بودجه‌گیری سازمان‌های دیگر اعم از حاکمیتی و مردم نهاد و نیز مؤسساتی است که قلمرو اصلی آنها فعالیت‌های فرهنگی نیست، ولی به نحوی در حوزه فرهنگ تاثیرگذار هستند.
وی ادامه داد: کارنامه فعالیت‌های فرهنگی دولت با توجه به شرایط موجود در برخی از حوزه‌ها مطلوب و در برخی دیگر قابل قبول است و متاسفانه در بعضی از حوزه‌ها، به فعالیت‌های فرهنگی دولت نمره قابل قبولی تعلق نمی‌گیرد.
این پژوهشگر مطالعات فرهنگی و اجتماعی بیان کرد: بخشی از حوزه سیاست‌های فرهنگی به وعده‌هایی مربوط می‌شود که در زمان تبلیغات انتخاباتی از سوی رئیس‌جمهور مطرح شد که جای بحث و بررسی دارد و در مجموع یک‌سری از این وعده‌های فرهنگی و اجتماعی محقق شده، برخی در حال تحقق است، یک سری اساسا به سرانجام نرسیده و برخی نیز متوقف شده است که بر این اساس می‌توانیم از کارنامه فرهنگی دولت ارزیابی روشن‌تری داشته باشیم.

دولت یازدهم کارنامه موفق‌تری در حوزه فرهنگ داشت
وی تصریح کرد: براورد من این است که دولت یازدهم در حوزه فرهنگ نسبت به دولت دوازدهم کارنامه موفق‌تری داشته و جهت‌گیری‌های فرهنگی دولت یازدهم نسبت به دولت دوازدهم درخشان‌تر بوده است و در شرایط فعلی شاهد رکود و عدم تحرک در حوزه فرهنگ هستیم.
اسماعیلی کارنامه دولت در زمینه نشر و انتشارات را کارنامه موفقی خواند و افزود: دولت با سیاست‌هایی که در عرصه نشر اتخاذ کرده، ممیزهای سلیقه‌ای کتاب را کاهش داده و آزادی عمل بیشتری را برای این حوزه به ارمغان آورده است که تجلی آن را در افزایش تعداد ناشران، گسترش نشرهای دیجیتال و دسترسی مردم به کتاب شاهد هستیم و می‌توان از آن به عنوان شاخص موفقیت دولت در حوزه نشر یاد کرد؛ اگرچه اقتصاد نشر به واسطه نوسانات بازار، افزایش قیمت ارز، افزایش قیمت کاغذ و گرانی چاپ کتاب در ماه‌های اخیر با مشکلاتی مواجه شده که کارنامه موفق و درخشان دولت را در حوزه فرهنگ کمرنگ ساخته است.
وی ادامه داد: در بخش نرم‌افزاری تئاتر شاهد موفقیت‌های چشمگیرتری نسبت به گذشته هستیم، ولی به لحاظ زیرساخت‌های فنی و آنچه مهندسی در عرصه فرهنگ نامیده می‌شود، کارنامه دولت درخشان نیست؛ برای مثال در شهر اصفهان به عنوان یک شهر فرهنگی و پایتخت فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی، به جز تالار هنر در میدان لاله، سالن نمایش استاندارد دیگری وجود ندارد، البته دولت در زمینه افزایش تعداد نمایش‌ها و فعالیت گروه‌های تئاتری کارنامه موفقیت‌آمیزی داشته است.

اقتصاد سینما در دولت دوازدهم رونق یافته است
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان اضافه کرد: در عرصه سینما شاهد مداخله کمتر دولت در زمینه تولید آثار و آزادی عمل بخش خصوصی و تولید کنندگان هستیم که یکی از توفیقات دولت محسوب می‌شود. در واقع ارتباط مردم با سینما نسبت به گذشته بیشتر و رونق اقتصادی در سینما بهبود یافته است، ولی هنوز با توان و ظرفیت موجود در این حوزه فاصله زیادی داریم. بازگشایی خانه سینما نیز از جمله اقدامات مثبت و موثر دولت در این حوزه بود.
وی اظهار کرد: در بخش رسانه‌های مکتوب، تعداد نشریات با بیش از هشت هزار عنوان افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده و شرایط کاری رسانه‌ها مطلوب‌تر شده است، ولی سیاست‌های دولت در خصوص رسانه‌های اجتماعی و دسترسی به اطلاعات با محدودیت بیشتری مواجه شده که البته اقدامات محدود کننده از طرف دولت نیست، ولی گسترش فیلترینگ وضعیتی است که در رابطه با شبکه‌های اجتماعی شاهد هستیم.
اسماعیلی افزود: در عرصه موسیقی شاهد بازگشایی ارکستر سمفونیک ملی و برخی از شهرستان‌ها هستیم، ولی این عرصه هنری همچنان با چالش‌هایی که از گذشته وجود دارد، دست به گریبان است، البته این چالش‌ها مربوط به دولت نیست.

رونق فرهنگ دینی و فعالیت‌های قرآنی در دولت دوازدهم
وی بیان کرد: در حوزه فرهنگ دینی شاهد فعالیت‌های چشمگیرتری هستیم که جزء موفقیت‌های دولت به حساب می‌آید، با توجه به اینکه سمت و سوی وزیر فعلی فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به این سمت است، به گونه‌ای که شاهد رونق فعالیت‌های قرآنی هستیم.
این پژوهشگر مطالعات فرهنگی و اجتماعی تصریح کرد: همچنان با شعارهای انتخاباتی رئیس‌جمهور مبنی بر واگذاری فرهنگ به اهل آن و کاهش حداقلی دخالت دولت و دیگر نهادها در حوزه فرهنگ فاصله زیادی داریم و دولت هنوز به آرمان خود در این زمینه دست نیافته است.
انتهای پیام