گذری بر وجوه علمی شیخ بهایی

سیدمحمدحسین طباطبایی، مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با ایکنا از سمنان، با بیان اینکه بهاءالدین محمد بن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی و شیخ بهاء از مشهورترین دانشمندان مسلمان قرن دهم هجری است، گفت: وی در رشته‌های فلسفه، فقه، عرفان، طب، ریاضیات، شعر و ادب، تاریخ و نجوم نامدار است.

به گفته طباطبایی، تعداد آثار او در حدود 95 کتاب و رساله است که در این راستا جای مباهات و افتخار است که سازمان یونسکو نام این شخصیت را در ردیف مفاخر ملی ایران زمین ثبت کرده است.

این پژوهشگر علوم دینی با اشاره به اینکه شیخ بهایی زاده بعلبک لبنان و در شمار نخستین گروه از علمایی است که به سبب آزار دیدن از عثمانیان، رهسپار دیار ایران شد، بیان کرد: نوجوانی و جوانی وی در قزوین، پایتخت صفویه سپری شد و با انتقال پایتخت از قزوین به تهران در روزگار شاه عباس کبیر، منصب شیخ‌الاسلامی پدرش به وی تفویض شد.

وی یادآور شد: پرورش شاگردان نامدار به تنهایی گواه روشن شخصیت برجسته علمی و دینی این فقیه نامدار است که چهره‌هایی مانند ملاصدرا، فیض کاشانی، علامه محمدتقی مجلسی، محقق سبزواری و ... دست‌پرورده مکتب علمی این شخصیت هستند.

این مدرس دانشگاه آثار بر جای مانده در حوزه‌های متعدد دینی، فرهنگی، ادبی و اجتماعی از شیخ بهایی را دلیل بر جامعیت و احاطه علمی وی دانست و متذکر شد: 95 کتاب و رساله از وی باقی مانده که از این میان «جامع عباسی» و «حبل المتین» در فقه، «کشکول» و «نان و حلوا» در حوزه ادبیات، «صمدیه» در نحو عربی، «زبده الاصول» در علم اصول، «اربعین» در علم الحدیث، ... هنوز در محافل دینی و ادبی حضور زنده و پررنگ دارند.

طباطبایی با تأکید بر اینکه تذکره «عرفات العاشقین» نخستین تذکره ادبی است که نام شیخ در آن آمده است، گفت: شعر بهایی ساده، روشن و فاقد تعقید و صنایع دیریاب ادبی است که غزل بهایی یاد غزل‌های سبک عراقی را زنده می‌دارد و رباعیات وی مانند ابوسعید ابوالخیر است.

وی با بیان اینکه کتاب «التحضیر» شیخ در خصوص علوم غریبه است  که به رشته تحریر درآورده گفت: به روایت اسکندر بیک ترکام در «تاریخ عالم آرا»، شیخ در سفر پیاده شاه عباس به مشهد، در رکاب وی بوده و سفرهایی به مملکت عثمانی نیز داشته است.

به گفته طباطبایی، خدمات عمرانی وی چشمگیر و شگفت‌انگیز بوده که در این راستا سیستم تقسیم آب زاینده‌رود، تعیین قبله و نیز شاخص اوقات شرعی مسجد شاه، حمام شیخ بهایی، قنات زرین کمر، ... از جمله دستاوردهایی است که از این عالم بزرگ به یادگار مانده است.

وی گفت: اگر از روایات عوامانه مبنی بر اینکه پیدایش نان سنگک و فرنی را به شیخ نسبت داده‌اند بگذریم، به یقین منار جنبان اصفهان و طراحی هوش ربای آن، هنوز برای تمامی جهانگردان شگفتی و جاذبه دارد و راز آن پوشیده مانده است.

انتهای پیام