چگونه محصول دانش‌بنیان قرآنی خود را صادر کنیم
مدیر مؤسسه فرهنگی و هنری مهاد رسانه در سی‌امین نمایشگاه قرآن مراحل گام به گام و مشکلاتی که در هر مرحله برای توسعه و صادرات محصولات دانش بنیان قرآنی وجود دارد تا این محصولات به مرحله صادرات برسد را تشریح کرد.
به گزارش خبرنگار ایکنا از سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، نشست «توسعه و صادرات محصولات دانش بنیان قرآنی» امروز چهاشنبه 23 فروردین ماه در نمایشگاه قرآن با سخنرانی حمید افسری، مدیر مؤسسه فرهنگی و هنری مهاد رسانه برگزار شد.
افسری در این نشست، به تبیین روش‌های تولید، توسعه و صادرات محصولات قرآنی پرداخت و گفت: دقت کنید که در حوزه تولیدات و محصولات قرآنی دانش بنیانی که نگاه صادراتی به آن دارید بحث نمونه‌سازی و ارائه محصول به صورت محدود و با تعداد کم و گرفتن نظرات مخاطب و بازارسنجی محصول را در ابتدا مورد توجه قرار دهید.
وی ادامه داد: برخی از محصولات شما محصول دیجیتالی است و شما می‌توانید از طریق اپ استورهای بزرگ بین‌المللی آن محصول را انتشار دهید، تست کنید و نسخه‌های متعدد از محصول، انیمیشن و اپلیکیشن ارائه کنید و بعد از اینکه نظرات مخاطبانتان را دریافت کردید، نسخه را به روزرسانی کنید و بعد از آن نسخه اصلی را ارائه کنید.
مدیر مؤسسه مهاد رسانه با تأکید بر اینکه در حوزه تولیدات صنایع خلاق دانش بنیان قرآنی نباید فقط به تولید مجلدات یا تفاسیر قرآنی خود را محدود کنیم، گفت: حتی در بحث تولید محتوای صوتی و تصویری هم اکنون از پلتفرم‌های صوتی و تصویری می‌توان برای انتشار محتوای قرآنی استفاده کرد. خانمی را می‌شناسم که در اینستاگرام بیش از 140 هزار مخاطب بین‌المللی دارد و آموزش حفظ سوره‌ها برای کودکان را انجام می‌دهد. پس یک خانم می‌تواند آموزش حفظ قرآن کریم را در سطح بین‌المللی از شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام، فیس بوک و حتی یوتیوپ برای صادرات محتوا و مفاهیم استفاده کند.
وی با اشاره به تهیه پلتفرم قصه‌های قرآنی در مؤسسه مهاد، گفت: ما این پلتفرم را به عنوان یک محصول صادراتی مورد علاقه مخاطب اهل تسنن و تشیع آماده کردیم. مهم‌ترین کاری که کردیم این بود که قصه‌های قرآنی را به جای اینکه فقط برای مخاطب داخل کشور تهیه کنیم، برای مخاطب بین‌المللی در نظر گرفتیم. پس قصص قرآنی را به 15 زبان بین‌المللی ترجمه کردیم. همچنین قصه‌های قرآنی را با توجه به اینکه مخاطب ما اهل تسنن و تشیع هست، با محتواهای مشترک بین مذاهب تولید کردیم تا مباحث فقهی و اعتقادی باعث نشود که محصول برای کشور خاصی مورد استفاده قرار نگیرد.
وی ادامه داد: مسئله دیگری که در نظر گرفته شد این بود که اپلیکیشن را با محصولات متنوع قصه‌ها و محتواهایی که خارج از قصه‌های قرآنی هستند، قابل رقابت کردیم و گفتیم که مخاطب کودک مسلمان ما اگر این محصول را در کشور عراق، عربستان، ترکیه، سوریه، روسیه و ... استفاده کند، برای این محصول و اپلیکیشن قرآنی باید جذابیت بصری، هنری، مباحث فنی، مباحث فرهنگی و ... در نظر گرفته شود.
افسری در ادامه گفت: به همین خاطر علاوه بر قصه‌هایی که تعامل محور بود، بحث مینی‌گیم‌ها و بازی‌های جذاب و هیجان‌انگیز را در پلتفرم قرار دادیم. نکته دوم این بود که زبان همه کشورهایی که مخاطب مسلمان را می‌توانست پوشش دهد، در این اپلیکیشن قرار دادیم. البته در مرحله اول همه 15 زبان را به اپلیکیشن اضافه نکردیم، بلکه ابتدا چند کشوری که مخاطب مسلمان زیادی داشتند مثل پاکستان، بنگلادش و ... را اضافه کردیم، بازخوردها را دریافت کردیم و دیدیم مخاطبان علاقه‌مند هستند که به زبان خودشان این محصولات را داشته باشند و بعد سایر زبان‌ها به این اپلیکیشن اضافه شد.
وی با تأکید بر اینکه نمی‌توانیم محصولی را آماده کنیم و نگاه تشیع را با رویکردی که مخاطب ما به آن علاقه دارد، داشته باشیم و بعد انتظار داشته باشیم مخاطب اهل سنت ما این محصول را خریداری کند و اضافه کرد: البته در کل علاوه بر اینکه مفاهیم قرآنی را به صورت مستقیم در قصه‌ها ارائه دادیم، سعی کردیم به صورت غیرمستقیم با نتیجه‌گیری قصه‌ها و با ارائه یکسری بازی‌ها و محتوای جنبی جدید مباحث مرتبط با اعتقاد شیعه و یا محتواهایی که اهل تشیع و تسنن اختلاف دارند را به نفع شیعه در محتوا قرار دهیم اما به نحوی که محتوای اهل سنت گارد نگیرد.
مدیر مؤسسه مهاد رسانه بر لزوم دقت بر فرهنگ، زبان و حساسیت‌های قومی و نژادی کشورهای مسلمان تأکید کرد و گفت: ارتباط با مترجمان هر کشور در تولید محصول و موفقیت در ارتباط با مخاطب نقش مهمی دارد.
وی ادامه داد: مسئله دیگر تأکید بر شخصیت‌ها، محتواها و قصه‌های مورد اشتراک بین همه مخاطبان مسلمان برای انتشار محصول است. نکته مهمی که باید دقت کنیم این است که برخی از محتواها و حتی قصه‌هایی که برآمده از متون قرآنی است شاید در تفاسیر شیعه بر روی جزئیات آن دقت شده و داستان کامل آمده است اما بین مخاطبان اهل سنت این اتفاق نیفتاده است. باید دقت کنیم محتوایی که برای مخاطب مسلمان به خصوص کشورهای اهل سنت با زبان‌های متفاوت در نظر می‌گیریم، محتوای مورد اشتراک باشد.
افسری به دارندگان ایده‌ها و محصولات قرآنی توصیه کرد برای توسعه محصولاتشان در ابتدا بعد از اینکه نمونه‌سازی‌های آنها مورد توجه قرار گرفت، به حامیان و شرکای اقتصادی فکر کنند و گفت: در حوزه محصولات قرآنی یک نکته مثبت دیگری که در خارج از کشور داریم وجود مؤسسات قرآنی و مؤسسات اسلامی متنوعی است که حاضر هستند از شما حمایت و در تولید محصولات قرآنی مشارکت کنند به خصوص در حوزه محصولات کودک، نوجوان و خانواده. این مؤسسات و مجموعه‌ها حاضرند محصول شما را خریداری و خودشان تولید کنند و یا اینکه در حوزه مشارکت محصولات دانش بنیان قرآنی شما حضور پیدا کنند.
140 میلیون نفر مخاطب کودک مسلمان داریم
وی اظهار کرد: نکته بسیار مهمی که اکنون در حوزه صنایع خلاق و محصولات اسباب بازی و سرگرمی حوزه کودک داریم این ست که 140 میلیون نفر مخاطب کودک مسلمان داریم که نزدیک به 10 تا 14 میلیون نفر آنها در ایران هستند. اکثراً در کشورهای مسلمان محتوای قرآنی اسباب بازی، بازی رومیزی، کتاب قصه، محتوای انیمیشنی و ... را اصلاً نداریم و در حوزه تولید اسباب‌بازی‌هایی با شخصیت‌های قرآنی تاکنون تولیدی صورت نگرفته است.
افسری افزود: سالانه نزدیک به 20 میلیارد بحث فروش محصولات اسباب بازی و سرگرمی را فقط در کشورهای مسلمان داریم یعنی از این عدد 280 میلیارد دلاری صنعت بازی و اسباب بازی 20 میلیارد دلار آن فقط مخصوص کشورهای مسلمان حوزه خلیج فارس و حوزه منا است و تخمین زده می‌شود نزدیک به 500 میلیون دلار آن در کشور ماست که از این مقدار بیش از 95 درصد عرضه و فروش محصول اسباب‌بازی در داخل ایران به برندها، شخصیت‌ها و کاراکترهای خارجی اختصاص دارد و محتوا و شخصیت‌های قرآنی و ایرانی در آن دخیل نیستند.
از جن‌های حضرت سلیمان کاراکتر بسازید
وی در ادامه در خصوص پلتفرم قصه‌های قرآنی مهاد نیز گفت: ما در قصه‌های قرآنی چهار شخصیت درست کردیم که می‌توان بر روی آنها بحث مرچندایز را انجام داد. به جز شخصیت‌های دیگری که در مفاهیم قرآنی در حوزه بین‌الملل می‌شود بر روی آنها کار کرد، بحث جینگاها یا همان شخصیت‌های جنی که در داستان حضرت سلیمان است، شخصیت‌هایی هستند که می‌توان از آنها برای تولید سریال‌های انیمیشنی، بازی‌ها، کاراکترها و ... استفاده کرد. شخصیت اسب بالدار، شخصیت هدهد، شخصیت نهنگ و حتی شخصیت فیل‌ها در داستان اصحاب فیل پنج شخصیتی هستند که ما از آنها استفاده کردیم اما علاوه بر اینها می‌توان بر روی حشراتی مثل زنبورها و مورچه و بسیاری دیگر از محتواهای موجود در قرآن برای شخصیت سازی استفاده کرد. بسیاری از شخصیت‌هایی که شما در محتواهای بین‌المللی می‌بینید اکثراً از اسطوره‌های کشورهای مسلمان شرقی گرفته شده است.
افسری تصریح کرد: در بحث شخصیت‌سازی بعد از استفاده از این شخصیت‌های قرآنی در انیمیشن‌ها می‌توان از آنها در ساخت بازی، اسباب بازی، سریال و سایر محصولات فرهنگی نیز استفاده کرد. با نویسندگان، متخصصان، اساتید حوزه فقه و گرافیک و تصویرسازی ارتباط بگیرید تا بتوانید شخصیتی خلق کنید که مورد پسند مخاطب داخلی و خارجی قرار گیرد.
درآمدزایی از شخصیت‌های قرآنی
وی ادامه داد: این شخصیت‌ها می‌توانند در بین همه کشورهای مسلمان برای شما درآمدزایی داشته باشند. نگاه صادراتی به آن داشته باشید و شخصیت‌های داستان‌ها، لوازم‌التحریر، نوشت‌افزار و بسیاری دیگر از محصولات را در همین رابطه تولید کنید.
مدیر مؤسسه مهاد رسانه همچنین گفت: مجموعه مهاد در حوزه بین‌المل بر روی پنج محصول مرچندایز قرآنی فعالیت می‌کند. مجموعه پویانمایی چهل قسمتی سرزمین چینگاها که سال 1402 آماده می‌شود، بازی‌های دیجیتالی و کتاب‌های قصه تعاملی که تاکنون 20 قصه به 16 زبان بین‌المللی آماده شده و 10 قصه نیز به آن اضافه می‌شود، تولید نوشت‌افزار نیز برای اولین بار در سال جاری در حوزه تولید دفاتر، نوشت افزار، جامدادی، مداد رنگی و ... محقق شد که در آنها از مفاهیم قرآنی و کاراکترهای قرآنی بهره گرفته شد.
وی اضافه کرد: ما در حوزه تولید بردگیم(بازی رومیزی و فکری) یک رویداد چهار روزه در شیراز برگزار کردیم و بیش از 25 ایده در حوزه قرآنی به ما پیشنهاد شد که سه محصول در حال آماده‌سازی است. به شدت در حوزه بازی‌های رومیزی و فکری مفاهیم قرآن کریم می‌تواند جذابیت داشته باشد و ایده‌های متنوعی می‌توانیم بگیریم.
افسری آخرین محصولی که در حوزه بین‌الملل و مرچندایز محصولات قرانی در حال آماده شدن است را اسباب بازی به نام هدهد لایت اعلام کرد و گفت: این اسباب بازی بر روی گوشی موبایل قرار می‌گیرد و کودک می‌تواند در شب در اتاق تاریک خودش آن را ببیند و جذابیت قصص قرآنی را از طریق پخش نور داشته باشد.
وی هشدار داد: باید دقت شود محصولاتی که ایده آن را می‌دهم و نگاه دانش بنیان و صادرات محور به آن دارم چه مزیتی نسبت به سایر محصولات و محتواها دارند. ما در پلتفرم قصه‌های قرآنی خودمان این مزیت‌ها را نسبت به محصولاتی که در سایر کشورها وجود داشت بررسی کردیم و محصولمان را نه فقط به عربی و انگلیسی بلکه به 15 زبان آماده کردیم چراکه مخاطبان ما در کشورهایی مثل هند و پاکستان به این حوزه علاقه‌مند هستند و حاضرند برای آن هزینه کنند. همچنین ما قصه‌های قرآنی را فقط یک محصول دیجیتالی ندیدم و برای اولین بار خانواده‌ها در کشور خودمان و خارج از ایران می‌توانند محصول را هم به صورت فیزیکی یک کاراکتر خریداری کنند و هم محصول دیجیتالی را ببیند.
اهمیت تیم‌سازی برای صادرات محصولات قرآنی
وی ادامه داد: نکته بعد در مورد تشکیلات توانمند است. وقتی می‌توانید نگاه صادرات محور داشته باشید که یک تیم و تشکیلات پای کار و جدی داشته باشید. یعنی تیم‌سازی و تربیت نیروهایی که فرهنگ انتشار محصول در سطح بین‌المللی داشته باشند جزو مهم‌ترین مواردی است که باید به آن دقت کنید.
افسری اظهار کرد: بازار مورد اعتماد نیز بسیار مهم است. اگر اپلیکیشن و محصولات شما مورد اعتماد یکی از کشورهای مخاطب شما قرار گیرد، می‌توانید از این اعتمادسازی برای تبلیغات و عرضه محصولتان در سایر کشورها استفاده کنید.
وی در ادامه این سؤال‌ها را مطرح کرد که ما در حوزه صادرات بین‌المللی چه مدل‌های بین‌المللی می‌توانیم داشته باشیم؟ آیا فقط صادرات محصولات فیزیکی هست؟ و پاسخ داد: خیر؛ شما به راحتی می‌توانید فروش درون برنامه‌ای محصولات دیجیتالی داشته باشید و یا اینکه محصولات فیزیکی را از داخل پلتفرم‌هایتان ارائه دهید. مثلاً اگر آموزش صدا و صوت و تصویر را دارید می‌توانید لوح فشرده و یا مرچندایز عروسکی داشته باشید. مهم‌ترین مدل درآمدی در حوزه صادراتی برای موضوعات قرآنی نیز بحث حمایت‌های بین‌المللی است.
حمایت مراکز اسلامی از محصولات قرآنی
مدیر مؤسسه مهاد رسانه در حوزه مدل درآمدی نیز گفت: در حوزه مدل درآمدی سازمان‌ها، مدارس، مساجد، شهرداری‌ها و مراکز فرهنگی بین‌المللی را در نظر بگیربد. مراکز اسلامی به شدت به دنبال محتواهای قرآنی با رویکردهای جدید و دانش بنیان هستند. بیش از 400 مرکز اسلامی شیعه در خارج از کشور داریم که می‌توانند ما را به مراکز قرآنی متصل و از ما حمایت کنند.
وی تأکید کرد: برای خودتان نقشه راه داشته باشید. اگر می‌خواهید نمونه سازی محصولتان را امسال در حوزه بین‌المللی داشته باشید باید نقشه راه را ترسیم کنید و بدانید چند ماه دیگر می‌خواهید به تولید انبوه برسید، انتهای سال آینده می‌خواهید به کجا برسید؟ ماه مبارک سال آینده به چه مقدار تولید می‌خواهید برسید؟ اگر نقشه راه را برای توسعه محصولاتتان داشته باشید، هر قدمی که برمی‌دارید متوجه می‌شوید که این محصول را در این مرحله که هزینه کمی برای آن شده، نیاز است ادیت یا اصلاح کنید یا باید سریعاً وارد مقوله صادرات شوید. اگر بخش به بخش برنامه توسعه خود را برنامه‌ریزی نکنید با چالش‌های متعددی مواجه خواهیدشد که ممکن است شما را از ادامه راه منصرف کند.
انتهای پیام
