Danışıb əməl etməyənlərin ikiüzlü davranışı
Sosioloq və din sahəsində tədqiqatçı olan İmad Əfruğ “Nəhcül-bəlağə”dən iqtibaslar haqqında mühazirəsində İmam Əlinin (ə) fikirlərini təqdim edir. O, “əməlin danışıqdan üstün olması” başlıqlı sözlərində ancaq danışan və danışıqlarına əməl etməyənlərin ikiüzlü davranışları məsələsini müzakirə edib. Onun mətnini aşağıda oxuya bilərsiniz:
Sizə təqdim etmək üçün seçdiyim xütbə Nəhcül-bəlağənin doqquzuncu xütbəsidir. Bu xütbə digər xütbələrdə oxşar ifadələrə malik olan xütbələrdəndir.
Bu xütbə əməlin sözdən üstünlüyünü vurğulayır. Qarşılaşdığımız məsələlərdən və problemlərdən biri də odur ki, biz əmələ az fikir veririk və daha çox danışmağa meyl edirik. Bu məsələni müxtəlif sahələrdə görmək olar. Əməl sahibi olan insan tez-tez və boş yerə danışmağa ehtiyac duymur.
İmam Əlinin (ə) Təlhə, Zübeyr və Cəməl səhabələrinin rəftarları haqqında çox gözəl bir kəlamı var. O, həzrət buyurur: "Onlar ildırım kimi gurladılar, şimşək kimi çaxdılar, amma heç nə etmədilər və axırda zəiflədilər, amma biz belə deyilik. Biz yağmasaq gurlamırıq, yağmasaq selimiz yoxdur".
Bu kəlamın mənası odur ki, sadəcə danışmaq olmaz. Sözün düzgünlüyünün meyarı əməldir. Əməllə birlikdə olmayan söz münafiqlikdir (nifaq əsasında). İmam Əli (ə) müxtəlif kəlamlarında danışıb, amma əməl etməyənlərin münafiq olduğunu açıqlamışdır.
Qurani-Kərimdə buyurulur ki, "Etmədiyiniz bir şeyi niyə deyirsiniz?" (Səff, 2). Düzdür, Quranda "Etmədiyiniz bir şeyi niyə deyirsiniz?" bəyan edir, amma heç yerdə deyilmir ki, "niyə demədiyiniz bir şeyi edirsiniz"; Çünki burada danışmağa ehtiyac yoxdur.
Bir işi görmək istəyən şəxs, onu da edir. Əlbəttə, biz bilirik ki, burada əməldən məqsəd hər hansı bir əməl deyil. Həqiqətdə, əsas məqsəd nizamlı və qaidə əsasında bir əməl etməkdir. İntizamlı bir əməl etmək üçün çox şey söyləməyə və yüksək səslə təkrarlamağa ehtiyac yoxdur. Təəssüflər olsun ki, bu, İmam Əlinin (ə) üzləşdiyi kimi, bizim də üzləşdiyimiz bir problemdir.
İmam Əli (ə) müxtəlif sözlərində əməlin sözdən üstünlüyünə diqqət yetirmişdir ki, əməlin sözdən üstünlüyünə və fəzilətinə diqqət çəkən növbəti xütbələrdə bunları qeyd edəcəyəm.
* "Nəhcül-bəlağə" İmam Əlinin (ə) məktublarından, xütbələrindən və sözlərindən seçmələrdir. Seyyid Rəzi onları hicri 4-cü əsrin sonunda (miladi 11-ci əsr) toplamışdır. Nəhcül-bəlağənin bir çox xütbələri insanlara ilahi əmrlərə əməl etməyi və haramlardan uzaq durmağı tövsiyə edir. Valilərə ünvanlanmış məktublar hissəsində isə xalqın haqqına hörmətlə yanaşmağı əmr etmişdir.
3965104
