چرا ایران و برجام در اولویت سخنان و دستورات بایدن نبود / چالشهای امروز آمریکا در تاریخ این کشور بی‌سابقه است
کارشناس مسائل آمریکا با بیان اینکه سخنرانی آغاز به کار بایدن نشان داد که مسائل مربوط به ایران از جمله برجام جزو اولویت‌های اصلی کاری دولت جدید آمریکا نیست، گفت: آمریکا در داخل با وضعیت بسیار بسیار سختی مواجه است به نحوی که قطع به یقین مشکلات و چالشهای امروز آمریکا در طول تاریخ این کشور سابقه نداشته و لذا مسائل داخلی مانند کرونا، چندپارگی‌های اجتماعی و بیکاری اولویت اصلی دولت بایدن است.
علی بیگدلی، استاد بازنشسته دانشگاه شید بهشتی و کارشناس مسائل بین‌الملل، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره سخنرانی آغاز به کار بایدن که بیشتر بر مسائل و مشکلات داخلی و میراث ناگوار ترامپ برای جامعه آمریکا متمرکز بود تا مسائل خارجی از جمله مسائل مربوط به ایران گفت: رفتارها و نوع سخنرانی بایدن را نباید با ترامپ مقایسه کرد. بایدن فردی تحصیل‌کرده و سیاستمداری باسابقه است در حالی که ترامپ شخصیت مغروری داشت و اصولا دموکرات‌ها برخلاف جمهوریخواهان خیلی تندرو نیستند. لذا مقایسه این دو شخصیت تا حد زیادی مع الفارق است.
وی افزود: شاید عده کثیری در ایران انتظار داشتند مسئله برجام جزو اولویت‌های اصلی بایدن باشد در حالی که این انتظار چندان به جایی نیست. زیرا بایدن در داخل آمریکا آنقدر با مشکلات فراوانی از جمله کرونا و آمار بالای تلفات آن، بیکاری، چندپارگی و دودستگی اجتماعی و سیاسی و مشخص نشدن قطعی وزرای کابینه، روبروست و لذا اینکه مسائل مربوط به ایران مانند برجام در اولویت‌های اول کاری دولت جدید آمریکا قرار گیرد عجولانه است.
تبعات خطرناک استیضاح ترامپ
بیگدلی اظهار کرد: در حالی که برخی در ایران انتظار داشتند بایدن بلافاصله درباره مسائل مرتبط با ایران صحبت کند. البته این آرامش بیش از اندازه بایدن از منظر طرفداران و رأی‌دهندگان به او چندان قابل قبول نیست و آنها خواهان اقدامات تلافی‌جویانه نسبت به ترامپ هستند.
این کارشناس مسائل آمریکا بیان کرد: الان این نگرانی در آمریکا وجود دارد که اگر استیضاح ترامپ قطعی شود و به نتیجه برسد و او صلاحیت حضور در انتخابات ریاست جمهوری در 2024 را از دست بدهد جامعه آمریکا بیش از گذشته دچار شکاف، گسست و تنش‌های داخلی شود و تشدید این دوقطبی جامعه آمریکا را به سمت زوال بیشتری می‌کشاند و ممکن است جامعه آمریکا بار دیگر با یک بحران اجتماعی و خیزش طرفداران ترامپ مواجه شود.
وی با تأکید بر اینکه امروز آمریکا در داخل با وضعیت بسیار بسیار سختی مواجه است، گفت: به قطع و یقین و به عنوان یک کارشناس مسائل آمریکا بیان می‌کنم مشکلات و چالش‌‌هایی که آمریکا امروز با آن دست به گریبان است در طول تاریخ آمریکا سابقه نداشته است. لذا به نظر من استیضاح ترامپ با توجه به تبعات اجتماعی خطرناک در مجلس سنا تأیید نمی‌شود.
ظرفیت چالش‌سازی طرفداران ترامپ برای دولت بایدن
بیگدلی درباره ظرفیت گروه‌های طرفدار ترامپ برای ایجاد چالشهای جدی برای دولت بایدن گفت: این گروه‌ها بدون ترامپ هم به حیات خود ادامه می‌دهند چون از قبل و به صورت یک سری نهادهای بنیادین در جامعه آمریکا حضور داشتند؛ مانند کواکرها و کوکلاس کلان‌ها.
استاد بازنشسته دانشگاه شهید بهشتی ابراز کرد: اینها گرایشات تندرو و افراطی مذهبی هستند که به شدت ضد نخبگان، ضد لیبرالیسم، ضد اسلام و بیگانه‌ستیز هستند و حتی در مجموعه پرچم‌ها و نمادهای آنان پرچم‌های مربوط به جنگ‌های صلیبی هم دیده می‌شود. لذا این گروه‌ها چندان وابسته به شخص ترامپ نیستند. بلکه اینها شاخه‌های جداشده حزب جمهوریخواه هستند اما چون ترامپ با نظرات و دیدگاه‌های آنان همراهی می‌کرد پیوند دوطرفه‌ای میان آنها برقرار شده بود.
وی تصریح کرد: اگر استیضاح ترامپ قطعی شود و نتواند نامزد انتخابات ریاست جمهوری 2024 شود و مزایایش را قطع کنند، باید منتظر شکل گیری شورش‌های جدید در آمریکا بود و به همین دلیل اکنون بایدن با احتیاط بسیار زیادی برای انجام اصلاحات گام برمی‌دارد.
تلاش گسترده اسرائیل و عربستان در عدم حل معادله برجام
بیگدلی درباره اینکه ایران بازگشت خود به تعهدات برجامی را منوط به رفع تحریم‌ها از سوی آمریکا کرده و در مقابل برخی مقامات دولت بایدن نیز رفع تحریم‌ها و بازگشت به برجام را وابسته به گام ایران برای عمل به تعهدات خود در برجام کرده‌اند، گفت: مقامات ایران بارها اعلام کرده‌اند که مذاکره مجددی با آمریکا وجود ندارد و آمریکا باید ابتدا به انجام تعهدات خود در برجام اقدام کند تا ایران هم به تعهداتش برگردد.
وی اضافه کرد: اما به نظر نمی‌رسد این معادله به همین سادگی اتفاق بیفتد. زیرا سال 2015 که برجام امضا رسید، مثلث ایران، اروپا و آمریکا تشکیل‌دهندگان آن بودند. اما الان یک ضلع چهارم خطرناک نیز به دنبال حضور در این مثلث است که همان اسرائیل و برخی شیخ نشین‌های خلیج فارس است و در عین حال یک ضلع چهارم بزرگ دیگری وجود دارد که شامل ترکیه و مصر در کنار عربستان و اسرائیل است و آمریکا نمی‌تواند بدون توجه به نظرات این مربع کوچک و مربع بزرگ، به راحتی تحریم‌ها را رفع کند و به برجام برگردد.
بیگدلی یادآور شد: به زعم طرف مقابل ایران باید وارد مذاکرات جدید شود و اگر خواهان رفع تحریم‌هاست باید در استراتژی‌های گذشته خودش تغییراتی ایجاد کند. ایران با کاهش مجدد تعهدات خود در برجام و اعلام غنی‌سازی 20 درصدی می‌خواهد دست بالاتری در مقابل آمریکا و اروپا داشته باشد اما به هیچ وجه امکان ندارد آمریکا این بار فقط به برجام و مسائل هسته‌ای اکتفا کند بلکه مسائلی مانند حقوق بشر، حضور منطقه‌ای و توان موشکی و دفاعی ایران را هم به شدت دنبال می‌کند و به دنبال ایجاد اجماع با طرف‌های اروپایی برای وادار کردن ایران به مذاکرات جدید در موضوعات ذکر شده است.
انتهای پیام
