کشف حجاب، قطعه‌ای از پازل توطئه خانواده‌زدایی است

عزیزالله مولوی، معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه شهرکرد در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری با اشاره به اینکه موضوع پوشش و همچنین آراستگی در لباس پوشیدن دارای جنبه‌ها و ابعاد متعدد و بسیار متنوعی است، اظهار کرد: می‌طلبد که زنان و مردان ایرانی از یک‌سونگری، سطحی‌نگری و ساده‌انگاری در این موضوع اجتناب کنند. چرا که نگاه یک‌وجهی به امری پُراضلاع یک خطای شناختی با آسیب بسیار است. درواقع، نگاه‌های تک‌منبعی به موضوع پوشش از آسیب‌های نگرشی است که برخی شهروندان به آن گرفتارند.

وی با ذکر اینکه پوشش دارای اضلاع بسیاری است، ادامه داد: پوشش هم جنبه‌های تاریخی و تمدنی و هم جنبه‌های دینی و مذهبی، اخلاقی و تربیتی دارد و در عین حال، از مبانی علمی و فیزیولوژیکی نیز برخوردار است. پوشش همچنین ابعاد اقتصادی و مالی و نیز ابعاد فرهنگی و اجتماعی و مردم‌ شناختی داشته و مسئله قومیت‌ها را در بر می‌گیرد و جلوه‌های انسان‌شناختی، ابعاد زیبایی‌شناختی، روانشناختی، جامعه‌شناختی، بُعد فلسفی و معرفت‌شناختی، فقهی، کلامی، عرفانی و اخیراً جنبه‌های حقوقی، قانونی و جلوه‌های سیاسی و امنیتی بر خود گرفته است.

این مدرس حوزه و دانشگاه در استان با تأکید بر اینکه شاید در این برهه تاریخی لازمه موضوع پوشش مدنظر قرار دادن تأملات دشمن‌شناسانه است، گفت: تغییر پوشش جوانان برای رسیدن به اهدف سیاسی بُعدی از مهم‌ترین راهبردهای دژخیمان توطئه‌گر بوده و مسئله کشف حجاب بخشی از اهداف سلطه درازمدت و همیشگی غرب است. درواقع، مسئله پوشش برای دشمنان به مثابه اسلحه‌ای برای استحاله ارزش‌های فرهنگی و کشف حجاب، قطعه‌ای از پازل توطئه خانواده‌زدایی در جامعه ایرانی است.

تأملات دشمن‌شناسانه مسئله حجاب

مولوی در ادامه با ذکر چند مثال، تصریح کرد: توطئه كشف حجاب از سوی رضاخان یکی از این موارد است، همچنین باید به اظهارنظر رابرت مرداک، از غول‌های رسانه‌ای جهان اشاره داشت که در مقاله خود مطرح کرده است می‌خواهد تا سال ۲۰۲۰ واژگانی چون نام «مادر» و «حیا» را در ایران بدون مفهوم کند. یا مثلاً موضوع «چهارشنبه‌های سفید» که توطئه‌ای زودگذر و شکست خورده در هویت‌زدایی از دختران ایرانی بود. امروز تئوریسین‌های استعمار به این نتیجه رسیده‌اند که به‌جای تهدید به بمباران باید برای برهنگی جوانان ایران برنامه‌ریزی کنند تا با غلبه هیجان‌های جنسی در جامعه، استقلال ملی را از ایرانیان زائل کنند.

عضو انجمن اخلاق کاربردی ایران تأکید کرد: مهم‌ترین بُعد پوشش، نگاه دینی است که موضوع لباس هم در آیات قرآنی و هم در بیان نبوی و علوی و سایر اهل‌بیت(ع) مورد توجه قرار گرفته است. پرهیز از لباس فرهنگ‌های بیگانه یکی از ابعاد توجه است و كسی كه فرهنگ اسلامی و ملی خود را رها كند و به رنگ و لباس بیگانگان، كه مظهر آن دنیای غرب است، در آید، از استقلال محروم بوده و به بیگانگان وابسته است‌، چنین فردی دچار احساس خود كم‌بینی شده است و شخصیتی ذلیل پیدا می‌کند.

مولوی با استناد به حدیثی از امام علی(ع) در همین خصوص، افزود: ایشان فرمودند: «همواره حال این امت نیكو خواهد بود تا زمانی كه لباس بیگانگان را نپوشند و غذاهای آنان را نخورند و آن زمان كه چنین كنند، خداوند آن‌ها را ذلیل خواهد كرد». همچنین پوشیدن لباس شهرت در روایات معصومان(ع) منع شده و نشانه خودخواهی و تكبر است، در این زمینه نیز از سیره پیامبر اكرم(ص) و سایر پیشوایان دینی استفاده می‌شود كه با مسئله تجمل‌پرستی در لباس سخت مخالف بودند و مؤمنان را از آنچه نشانه خودخواهی و تكبر داشت، برحذر می‌داشتند.

مولوی تصریح کرد: درباره هیئت نمایندگی نجران چنین نقل شده است که در پاسخ به دعوت پیامبر(ص) در سال 10 هجری، هیئتی از مسیحیان نجران وارد مدینه شدند تا با حضرت مذاكره كنند، این هیئت در حالیکه لباس‌های تجملی ابریشمی بر تن و انگشترهای طلا بر دست و صلیب‌ها بر گردن داشتند، وارد مسجد شدند اما وضع زننده و نامناسب و حاكی از تكبر و خودخواهی آنان، پیامبر(ص) را ناراحت کرد و لذا آنان را به حضور نپذیرفتند؛ هیئت نجران علت ناراحتی پیامبر(ص) را ندانستند و از امام علی(ع) در این‌باره چاره خواستند که حضرت فرمودند چنین فكر می‌كنم كه آن‌ها باید این لباس‌های تجملاتی و انگشترهای گران قیمت را از تن بیرون كنند و بعد خدمت پیامبر(ص) برسند، آنان چنین كردند و حضرت نیز به حضور پذیرفت و مورد احترام و تكریم قرار داد.

وی با بیان اینکه از منظر علمی به‌ویژه پزشکی نیز پوشش امری حیاتی و اثرگذار است، تصریح کرد: پوشیدن لباس‌های تنگ که محدودیت‌های حرکتی ایجاد کند عوارض نامطلوبی در کارکرد اندام‌های مختلف بدن دارد. به گفته محققان، پوشش تنگ جریان خون‌رسانی به اندام تحتانی بدن را مختل می‌کند، همچنین تشدید واریس، اختلال در هضم غذا، تنفس ناقص، عفونت‌های تناسلی و مشکلاتی برای موضوع باروری به‌ویژه در مردان و مشکلات پوستی از پیامدهای پوشیدن لباس تنگ است.

نگاه روان‌شناختی به پوشش

عضو هیئت علمی دانشگاه شهرکرد توجه به پوشش در نگاه روان‌شناختی را مهم ارزیابی کرد و توضیح داد: کتاب‌های فراوانی در مورد روان‌شناسی لباس نوشته شده و انسان از طریق ظاهر خود هویتش را به دیگران نشان می‌دهد. پوشیدن لباس آراسته و پرهیز از هر نوع آشفتگی و پریشانی، نشانه‌ای از وجود نظام فكری و ذوق سلیم در انسان است. فردی كه از رنگ‌های روشن و شاد در لباس استفاده می‌كند، از آرامش روانی بیشتری برخوردار است.

مولوی ادامه داد: چه بسا افرادی كه با پوشیدن نوع خاصی از لباس‌ها، دچار مسخ شخصیتی می‌شوند و به كلی رفتار و اعمالشان تغییر پیدا می‌كند. محققان علم روانشناسی بر این باورند کسانی که تیپ‌های نامتعارف داشته یا اهمیتی به سر و وضع خود نمی‌دهند نشان از شخصیتی دارند که هنوز خود را به خوبی نشناخته و تصویر شفافی از خود در ذهن ندارند.

وی با تأکید بر اینکه این نوع افراد غالباً به مسائل اطراف خود بی‌اهمیت هستند، گفت: این موارد در روابط اجتماعی آنان نیز تأثیرگذار است. این نوع تیپ شخصیتی که بر حسب پوشش نمایان است، بیشتر در جوانان دیده می‌شود و می‌توان گفت اینان به نحوی به دنبال مقابله با هنجارهای اجتماعی هستند.

آراستگی ظاهری همراه با خودآرایی درونی

وی با اشاره به اینکه در نگاه انسان‌شناختی شرم از برهنگی ریشه در تکوین و ساختار فطری بشر دارد، گفت: هم ژولیدگی در لباس و هم برهنگی با خواسته‌های فطری بشر تعارض دارد و این عادت‌های رفتاری در صورت تداوم، منجر به افسردگی روحی و نااعتدالی روانی ایجاد شده و گوشه‌گیری انسان را موجب می‌شوند.

مولوی تأکید کرد: آراستگی ظاهری اگر با خودآرایی درونی همراه شود، موفقیت انسان در جلب محبت و راه یافتن در دل دیگران را در پی دارد. حجاب در بُعد تمدن‌شناختی این موضوع بسیار قابل توجه است، بررسی‌های تاریخی حاکی از آن است که ایرانیان پوشش را به‌عنوان امری والا پاس می‌داشتند و به آن مفتخرند و بسیاری از ممالک را هم تحت تأثیر قرار دادند.

این مدرس حوزه و دانشگاه تأکید کرد: زنان در کیش آریایی محجوب بوده‌ و برای حفظ حیثیت طبقه ممتاز و ایجاد حدودی که آنان را از زنان عادی و طبقه چهارم ممتاز کند، صورت خود را می‌پوشاندند و گیسوان خود را پنهان نگه می‌داشتند. ویل دورانت در این خصوص می‌نویسد: «زنان طبقات بالای اجتماع، جرئت نداشتند که جز در تخت روان روپوشدار، از خانه بیرون بیایند، در نقش‌هایی که از ایران باستان بر جای مانده است، هیچ صورت زن دیده نمی‌شود.»

وی با ذکر اینکه تاریخ نشان می‌دهد که زنان ایرانی در دوره‌های مختلفی همچون مادها، پارس‌ها، اشکانیان و سامانیان دارای حجاب بوده‌اند، اضافه کرد: برای نمونه در کتاب «پوشاک باستانی ایرانیان» می‌خوانیم: «لباس زنان اشکانی، پیراهنی بلند تا روی زمین، گشاد، پرچین، آستین‌دار و یقه راست بوده است. پیراهن دیگری نیز داشته‌اند که روی اولی می‌پوشیدند و قد این یکی نسبت به اولی کوتاه و یقه باز بوده است. روی این دو پیراهن چادری سر می‌کردند. چادر زنان اشکانی به رنگ‌های شاد و ارغوانی یا سفید بوده است».

عضو انجمن اخلاق کاربردی ایران با یادآوری اینکه حجاب به مثابه رسانه امری نیست که صرفاً به مقوله پوشش تقلیل داده شود و اینکه حجاب دارای جنبه ارتباطی نمادین است که جوهر و محتوای آن را تشکیل می‌دهد، گفت: لباس‌های کوتاه و تنگ، بی‌متانتی و بی‌وقاری را به بیننده انتقال می‌دهد و افراد کم‌حجاب و شل‌حجاب با شکل و شمایل نابهنجار در عرصه عمومی ظاهر می‌شوند، در این حالت فرد در ظاهر پوشیده ولی در واقع پوشید‌ه‌ای برهنه است.

مولوی افزود: چندبُعدی بودن موضوع حجاب موجب شده که این مسئله جایگاه ویژه‌ای در مباحث روز دنیا و فرآیند جهانی شدن و پست مدرنیته پیدا کند، به‌طوری که مرزهای فرهنگی بین شرق و غرب و مسلمان و غیرمسلمان را درنوردیده است و شامل مباحث و نظریات مناقشه برانگیز و پرطمطراقی است که بر مسائل پسامدرنی از قبیل سبک، نمادشناسی، مصرف‌گرایی و مسائل قدرت و باز‌نمود آن استناد می‌کند.

وی تصریح کرد: مسئله حجاب دغدغه بسیاری از نخبگان سیاسی، اجتماعی و دینی بوده که موجب جریحه‌دار شدن وجدان جمعی بسیاری از اقشار اجتماعی شده است، در نتیجه لزوم حل و سامان یافتن آن، بیش از پیش احساس می‌شود.

ورود علمی دانشگاه شهرکرد به مسئله حجاب

معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه شهرکرد تأکید کرد: پدیده بدحجابی و فراتر از آن، مسئله زنان یکی از پیچیده‌ترین مسائلی است که معاونت‌های فرهنگی دانشگاه‌ها هم‌اکنون با آن مواجهند و احتمالاً دامنه این مسئله در آینده گسترده‌تر نیز خواهد شد، بنابراین عدم توجه به پیچیدگی مسئله و برخورد ساده‌انگارانه با آن، امکان دارد به نتایج عکس منجر شود. ابعاد گسترده حجاب و پوشش مستلزم مطالعه و بررسی مستقل و پردامنه‌ای است که دانشگاه شهرکرد قصد ورود به آن‌ها را دارد.

مولوی بررسی ابعاد متنوع و گسترده پدیده حجاب و پوشش از منظرهای دینی، هویتی و سیاسی، علمی و فرهنگی را از برنامه‌های در دست اقدام معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه شهرکرد دانست و توضیح داد: مقرر شده است که اندیشمندان در جلسات و کرسی‌های آزاد‌اندیشی با حضور و گفت‌وگوی دو طرفه و چند طرفه این مقوله را مورد مداقه قرار دهند.

وی با ذکر اینکه موضوع پوشش در دانشگاه برای ما دارای اهمیت و اولویت است، تصریح کرد: چرا که حجاب از یک‌سو دستور صریح دین اسلام و از سوی دیگر، نماد فرهنگ و هویت تمدن ایرانی بوده و لذا همواره ظرفیت سیاسی شدن را داشته است. امروز دژخیمان و بدخواهان این مرز و بوم از پوشش به مثابه یک اسلحه‌ برای انهدام غیرت و فرهنگ ریشه‌دار تمدن ایرانی در حال بهره‌برداری است و این موضوع نباید مورد غفلت قرار گیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهرکرد بدحجابی را به‌عنوان یک معضل شایع در جامعه دانشگاهی دانست و توضیح داد: معتقدم که بدحجابی عامل آسیب‌رسانی به امنیت اخلاقی جامعه و ارتکاب جرایم اخلاقی است. همچنین موضوع پوشش از نگاه رفتارشناسی و دانش تعلیم و تربیت نیز حائز اهمیت است و نقش نمادینی در عرصه ارتباطات میان‌فردی دارد، لذا مسئله حجاب دارای مؤلفه‌های شخصیتی و رفتاری است که می‌توان از زوایا، پارادایم‌ها و منظرهای مختلفی به آن نگریست.

وی بیان کرد: رواج برهنگی عمدتاً به دوره شکل‌گیری رنسانس در اروپا و فراگیرشدن آن در نقاط مختلف و صنعتی شدن اروپا و نیز ظهور وسایل ارتباطی پیشرفته باز می‌گردد که حیا، عفت، پوشش، پاکدامنی و در نهایت پارسایى، اندک اندک از جامعه انسانی فاصله گرفت.

مولوی با تأکید بر اینکه این تحول سبب جدایی انسان غربی از ارزش‌های الهی و معنوی شد، افزود: به‌علاوه، به دلیل تفوق و تسلط غرب، رفته رفته فرهنگ برهنگی به‌ویژه از طریق هنر و ادبیات در فرهنگ دیگر ممالک و ملل نیز رسوخ کرد که از سینما می‌توان به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای ترویج برهنگی در غرب و کشورهای دیگر نام برد.

مولوی در پایان با نقل کلامی از شهید مطهری، گفت: این شهید والامقام ریشه کلی و اساسی حجاب در اسلام را در این می‌داند که «اسلام می‌خواهد انواع التذاذهای جنسی، چه بصری و لمسی و چه نوع دیگر، به محیط خانوادگی و در کادر ازدواج قانونی اختصاص یابد و اجتماع منحصراً برای کار و فعالیت باشد».