تروئیکای اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) روز شنبه، ۱۹ شهریور، با صدور بیانیهای ادعاهای پیشین خود را در ارتباط با مذاکرات هستهای با ایران تکرار کردند.
این سه کشور در بخشی از این بیانیه ادعا کردند: «هنگامی که در حال نزدیکتر شدن به یک توافق بودیم، ایران مسائل جداگانهای را دوباره باز کرد که به تعهدات الزامآور قانونی تحت معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی (NPT) و توافق پادمانی انجام شده با آژانس بینالمللی انرژی اتمی مربوط است».
همچنین آنها در این بیانیه تاکید کردند: «درخواست اخیر ایران تردیدهایی جدی در قصد و تعهد ایران برای رسیدن به نتیجه موفقیتآمیز درباره برجام ایجاد کرده است. موضع ایران با تعهدات الزامآور قانونی در تناقض بوده و چشمانداز احیای برجام را تضعیف میکند».
سیدجلال ساداتیان، کارشناس مسائل بینالمللی و کاردار اسبق کشورمان در لندن، در گفتوگو با ایکنا درباره ارزیابی خود از صدور بیانیه سه کشور اروپایی علیه ایران گفت: این بیانیه متعاقب پاسخ ایران صادر شده و چون متن پاسخ ایران را در اختیار نداریم نمیتوانیم قضاوت دقیقی انجام دهیم اما براساس روندهای اتفاقافتاده طرفین، ایران و آمریکا، مطرح کردند پاسخ منطقی در مرحله آخر دادهاند و به دنبال این بوده و هستند که به توافق نزدیک شده و آن را به سرانجام برسانند اما ظاهرا براساس دریافتهای پراکنده از جاهای مختلف آمریکاییها روزنههایی (باگها) را طراحی کرده بودند که میتواند هر نوع تعهدی را از سوی آنها ناممکن کند؛ حال بگذریم نحوه پذیرش تعهدات مطرحشده جای سؤال داشت.
وی افزود: برای نمونه جایی گفته شده بود آقای بایدن در یک سخنرانی پذیرش تعهدات را اعلام میکند یا در جایی دیگر مطرح شده آقای بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، با صدور بیانیهای بخشی از تعهدات آمریکا را میپذیرد و همچنین اقدام دیگر گرفتن مصوبه کنگره آمریکا از سوی دولت برای انجام توافق بود. همه اینها به نوعی عملی شدن و واقعی بودن اعلام آمادگی آمریکا برای انجام تعهدات را زیر سؤال برده بود.
ساداتیان اظهار کرد: از این جهت پاسخهای ایران برای جلوگیری از این نوع سوء استفادهها از سوی آمریکا است. در واقع ایران از آمریکا خواسته جملات و عبارات شفاف و بدون ابهام را در پاسخ خود به کار گرفته و نمیخواهد اجازه دهد از حسن نیت او سوء استفاده شود.
کاردار پیشین کشورمان در لندن بیان کرد: به نظر میرسد اروپاییها، به منزله طرف میانجیگر، وقتی به نتیجه نرسیدند و متوجه شدند که در این بازه زمانی کار به نتیجه نمیرسد، با صدور این بیانیه اعلام کردند ایران به دنبال کشتن زمان و تعویق مذاکرات و انجام توافق در زمانی است که فایدهای برای غربیها ندارد و لذا بیانیه این سه کشور اروپایی حکایت از عصبانیت آنها از نوع واکنش ایران دارد.
ساداتیان هدف دیگر از صدور این بیانیه در این مقطع زمانی حساس را تعدیل مواضع ایران و تحت فشار قرار دادن ایران برای از سر گرفتن مذاکرات دانست و گفت: از طرف دیگر به نظر میرسد صدور این بیانیه به نوعی نشان میدهد که طرف اروپایی به کلی از به نتیجه رسیدن مذاکرات ناامید شده و میخواهد ساز و کار «ماشه» (اسنپ بک) را فعال کند اما به دنبال فراهم کردن بهانه آن است ولذا بهانه آن را هم تلاش ایران برای غنیسازی بیشتر و نزدیک شدن به وضعیت گریز هستهای و بیپاسخ گذاشتن سؤالات و نظارتهای پادمانی آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.
وی تصریح کرد: در حقیقت این بیانیه را میتوان زمینهسازی برای معرفی ایران به عنوان مقصر اصلی شکست مذاکرات و عدم احیای برجام دانست و در ادامه آنها به دنبال اجماعسازی بر روی این محور خواهند رفت.
این کارشناس مسائل بینالمللی در پاسخ به این سؤال که ایران باید چه اقداماتی در پاسخ به تحرکات اروپاییها انجام دهد، گفت: ایران باید از دیپلماسی عمومی استفاده کند. سؤال من از مقامات مسئول این است که چرا سکوت کرده و متن پاسخ طرف مقابل را منتشر نمیکنند و با دنیا حرف نمیزنند؟ باید متن پاسخ آمریکاییها را منتشر کرد و اشکالات و نقایص متن آنها را تشریح و از طرفی پاسخ خود را نیز ارائه و اقدام متقابل آنها را مطرح کرد.
ساداتیان با تأکید بر اینکه الان زمان صریح صحبت کردن است، گفت: در این وضعیت هیچ جایی برای مماشات و شوخی کردن با قضیه نیست و لذا باید به طور جدی ابزار دیپلماسی عمومی را در مقابل فضاسازیهای طرف مقابل به کار گرفت.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام