بایسته‌های زیست خردمندانه در عصر رسانه
رئیس کل باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانه‌ای یونسکو ایران اخبار جعلی که ستون فقرات جهان پساحقیقت قلمداد می‌شود را معضلی جهانی برشمرد و گفت: اینکه یک خبر فیک یا یک شایعه می‌تواند منجر به فریب شده و درست به نظر برسند، یعنی در لایه حکمرانی و نظام آموزشی، موضوع مهم ارتقای توانمندی مخاطبان برای زیست خردمندانه و مبتنی بر مهارت برای مواجهه با این دست پیام‌ها، مورد توجه قرار نگرفته است.
علی نوریجانی، رئیس کل باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانه‌ای یونسکو ایران در گفت‌وگو با ایکنا، سواد رسانه‌ای را مهارتی غیر قابل چشم‌پوشی در لایه‌های مختلف اجتماعی دانست و اظهار کرد: اینکه جوامع مختلف به فراخور خرده‌فرهنگ‌ها و نیاز‌های مخاطبان خود نسبت به توانمند کردن مخاطبان در سنین و اقشار مختلف اقدام کنند، موضوعی ضروری و حتمی است.
وی با بیان اینکه امروز رسانه‌ها هم موجب زایش و هم زدایش فرهنگی هستند، تصریح کرد: مخاطب بدون اطلاع از این فرایند تحت بیشترین تأثیر قرار می‌گیرد. کافی است این رسانه‌ها و البته مبتنی بر اقتصاد و ایدئولوژی حاکم بر خود، اراده کنند، موضوعی را به ضد خود تبدیل کنند، اینجاست که برای مثال واکسن برکت با یک روایت‌سازی و نبرد عظیم رسانه‌ای از یک دستاورد غرورآفرین ملی به ضد خودش بدل می‌شود و مخاطب در حین فریب خوردن، عزت نفس ملی خود را نیز به مرور از دست می‌دهد.
نوریجانی ادامه داد: زیست در جهان فراواقعیت‌ها، غلبه دروغ بر حقیقت، ساخت واقعیت‌های رسانه‌ای و گذر محتوا از هزارتوی ذهن و عقیده مالکان رسانه، مخاطب را با بسته‌بندی دستکاری شده رسانه‌ای روبرو می‌کند که هم جذاب، هم فریبنده و هم غیر قابل تشخیص است.
وی در ادامه بیان کرد: این وضعیت نه تنها درباره اخبار لزوماً سیاسی و امنیتی، گاهی بر روی موضوعات ساده به گونه‌ای ساخته می‌شود که موضوع به مشکل، مشکل به مسئله و مسئله به بحران تبدیل می‌شود که گاهی این بحران در سطح ملی و گاهی در سطح بین‌المللی هزینه‌تراشی می‌کند.
نوریجانی اخبار جعلی را که ستون فقرات جهان پساحقیقت قلمداد می‌شود، را معضلی جهانی برشمرد و گفت: اینکه یک خبر فیک یا یک شایعه و روایت‌های عجیب و غریب رسانه‌ای می‌تواند منجر به فریب شده و درست به نظر برسند، یعنی در لایه حکمرانی و نظام آموزشی، موضوع مهم ارتقای توانمندی مخاطبان برای زیست خردمندانه و مبتنی بر مهارت برای مواجهه با این دست پیام‌ها، مورد توجه قرار نگرفته است.
رئیس کل باشگاه مدیریت رسانه و توسعه سواد رسانه‌ای یونسکو ایران گفت: سواد رسانه‌ای را به مثابه واکسن ایمن‌کننده جامعه و افکار عمومی در برابر ویروس‌های کشنده ذهن که از طریق چرخه شایعات و اخبار جعلی در جامعه منتشر می‌شوند، است. این سواد باید از سوی مسئولان به عنوان ضرورتی ملی قلمداد شده و اینگونه نباشد که در بزنگاه‌ها به یاد ضرورت آن بیفتیم.
انتهای پیام
