Fransa’da Müslümanlar dini vecibelerini yerine getirmede daha da sınırlandırılıyor
El Cezire sitesinin haberine göre, Fransız enstitüsü Montaigne tarafından yakın zamanda yapılan bir araştırma, 2020'de Müslüman (erkek ve kadın) çalışanlara yönelik düşmanca tutumların arttığını ve Fransız işyerinde dini uygulamalara ilişkin kısıtlamalar konusunu bir kez daha gündeme getirdiğini gösteriyor.
Fransız yazar Ocean Herreau, Fransız Le Figaro gazetesinde yayınlanan bir raporda, Fransız şirketlerinin 25.000 yöneticisi üzerinde yaptığı bir araştırmada, kadınlara yönelik olumsuz davranışların ve genel olarak sorunlara neden olan ve iş sürecini aksatan davranışların ağırlıklı olarak Müslüman kadın çalışanlarla ilgili olduğunu göstermiştir.
İşyerinde dini sembollerin yasaklanması
Bir geri dönüşüm şirketinin sahibi Eric Chalan Bilawal, 20 yıl önce laikliğe aykırı tavırlar aldığını söylüyor şimdi ise kendi sözleriyle, kabul edilebilir bazı değişiklikleri destekliyor. Bu yılın başlarında, şirketin tüzüğüne dini tarafsızlığı teşvik ettiğini ve işyerinde görünür herhangi bir dini sembolün kullanılmasını yasakladığını söylediği yazılı bir madde eklemeye karar verdi.
Bilawal, şirkette çalışan bir kadın şoförün başörtüsü taktığını açıklıyor. Araba kullanırken tehlikelerden kaçınmak için basit bir eşarp takmasını istedi. Namaz kılmak için sessiz bir yer arayan erkek ve kadın çalışanlar söz konusu olduğunda, ibadet edebilecekleri bir soyunma odaları olduğunu ve şirket içindeki diğer ofislerin dini görevlerini yerine getirmek için uygun bir yer olmadığını da doğruladı.
Çalışmanın yazarı ve işyerinde dini davranışları izleme direktörü Lionel Onore, Müslüman çalışanlara yönelik düşmanca davranışların 2019'da yüzde 8'e kıyasla 2020'de yüzde 12 arttığını, işyerinde dini davranışlar da son 10 yılda olduğundan daha belirgin hale geldi.
Lionel Onore istatistiklerin, vakaların %80'inde dini uygulamaların işyerinde sorun yaratmadığını gösterdiğini vurguluyor.
Namaz ve tesettür kısıtlamaları nelerdir?
İşyerinde dini kural ve düzenlemelere uymanın sınırlamaları nelerdir? Mesai saatleri içinde namaz kılmak veya başörtüsü takmak mümkün müdür? Bu sorular, Batı ülkelerindeki Müslüman toplulukların en önemli endişelerinden biridir.
Yazara göre, Fransa'daki Müslümanların genel kanısı, Müslümanların büyük bir yüzdesinin işyerinde dini uygulamalarını gizlemeye çalıştığını söylüyor. Ama tesettür meselesi farklı çünkü gizlenemeyecek şeylerden biridir.
Baby Loup Anaokulu'nda başörtüsü taktığı için işten atılan Müslüman çalışanın dava dosyası dini amellerini iş yerinde yerine getirme konusunda tartışılan en ünlü konulardan biri idi. 2013 yılında Yargıtay'ın işçinin işten çıkarılmasının ırkçı bir karar olduğuna karar vermesinin ardından hukuki tartışma tırmandı.
Fransız avukat Michael Amado diyor ki : Karardan bu yana, işyerinde din ve dini görevlerin tanıtımına yönelik talepler arttı. Yıllar içinde, dini görevleri yerine getirmek için çalışma saatlerinin belirlenmesi ve şirketlerin İslam hukukuna göre görevlerinin incelenmesi ihtiyacı ile ilgili birçok talep aldı.
Katı düzenlemeler
Fransa'nın toplu taşıma şirketlerinde, saldırganlardan birinin 2015'teki Bataklan saldırısından iki yıl önce kimliği tespit edildi (Kasım 2015'te Paris'te gerçekleştirilen terör saldırılarından ve 90 kişinin hayatını kaybettiği Bataklan konserine yapılan IŞİD saldırısından bahsediyor) otobüs şoförüydü. Durum büyük ölçüde değişti ve tüm gözler kamuda dini görevlerini de yerine getiren Müslüman çalışanlara çevrildi.
Paris Toplu Taşıma İdaresi, dini özgürlüklerini koruyan özel şirketlerin çalışanlarının aksine, dini tarafsızlığa saygı zorunluluğunu çalışanlara dayatmak zorunda kaldı.
2015 yılında şirkete etik kurul atanmış ve aynı yıl şirket tüzüğüne aykırı olduğu gerekçesiyle yedi çalışan işten çıkarılmış, 2016 yılında altı çalışan işten çıkarılmış, 2019 yılında ise bir çalışan ihraç edilmiştir. Ve 2020'de iki çalışan daha işten çıkarıldı.
Fransa'daki toplu taşıma sektörünün 2016 yılında, çalışanların dini tarafsızlığını sağlamak ve yeni çalışanları işe almak için belirli kriterler belirlemesi kanunen gerekliydi.
Bu eylemlere rağmen, Montaigne Enstitüsü tarafından yapılan bir araştırma, Fransa'daki ulaşım sektörünün, işyerinde dini uygulamalarla ilgili idari anlaşmazlıklardan en çok etkilenen sektörlerden biri olduğunu ve bunu inşaat, lojistik ve Güvenlik ile ilgili sektörlerin takip ettiğini gösteriyor.
Dini Davranışları Denetleme Dairesi başkanı, çalışmanın esas olarak Müslümanlar üzerinde yapıldığını, çünkü onların dini görevlerinin işyerinde daha çeşitli ve açık olduğunu söylüyor.
Yazara göre, Figaro'nun konuştuğu şirketlerin sahipleri, işyerinde Müslüman dini uygulamaları kontrol etmenin erkek ve kadın çalışanlara karşı ayrımcılığa yol açabileceğini ve bunun yasa dışı olduğunu biliyorlar. Ancak, işyerindeki dini görevlere ilişkin kısıtlamaları tüzüklerinde açıkça belirtmeyi tercih ettiklerine inanıyor.
En çok konuşulan başlıklar 