در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام حشمتی بیان شد:
از افسوس‌ها تا پاسخ به حاشیه‌های «ایزوتسو»
گروه فعالیت‌های قرآنی: معاون قرآن و عترت وزارت ارشاد در مورد افسوس‌هایی که از انجام نگرفتن برخی فعالیت‌ها خورده است، گفت و در ادامه به حاشیه‌هایی که تولید مستند ایزوتسو ایجاد کرده است، پاسخ داد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا حشمتی، معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دوم گفت‌وگوی خود با ایکنا(بخش اول را در اینجا ببینید!) علاوه بر پاسخ به سوالاتی در مورد برخی طرح‌های انجام نشده که عمدتاً کمبود اعتبارات، مانع از اجرایی شدن آنها شده است، از افسوس‌های خود به خاطر عدم ورود به برخی فعالیت‌ها به دلیل کمبود اعتبار گفت.
وی همچنین در این گفت‌وگو، ضمن دفاع تمام قد از تولید مستند «ایزوتسو»، اسلام‌پژوه ژاپنی به تمامی حاشیه‌هایی که در مورد این مستند و از جمله هزینه بالای ساخت آن وجود داشت، پاسخ داد. این مصاحبه در ادامه، تقدیم مخاطبان ایکنا می‌شود؛
یکی از جشنواره‌هایی که چند وقتی است قول برگزاری مراسم اختتامیه آن داده می‌شود، جشنوار بین‌المللی محمد(ص) پیامبر صلح است، وضعیت این جشنواره در حال حاضر به چه صورت است و دلایل این تعویق‌ها چه چیزی بوده است؟
بعد از نمایشگاه قرآن، کارها برای اجرای داوری آن صورت گرفت، در حال حاضر در مرحله داوری است، داورها انتخاب شده و احکام به آنها ابلاغ شده است. بعد از ابلاغ، ارزیابی اولیه شده و با مشخص شدن برگزیدگان، مراسم اختتامیه را برگزار خواهیم کرد. البته اعتبارات این جشنواره نیز مانند برخی جشنواره‌های دیگر از محل شورای توسعه فرهنگ قرآنی در نظر گرفته شده است، شورای توسعه که اعتبارات را تأمین نکرد کارهایی که در حوزه هنر، سینما، انیمیشن، داستان قرآنی، قصه‌های قرآنی و ... بود، متوقف شدند. لذا این جشنواره هم در آن قالب دیده شده و برای همین هم تاخیر به وجود آمد.
امکان اینکه چنین جشنواره‌هایی از محل اعتبارات جاری معاونت اجرایی شوند وجود نداشت؟
اعتبارات جاری ما در سرفصل‌های معینی مانند آزمون، نمایشگاه قرآن، هفته‌های قرآن و عترت و مواردی از این دست است. جمعاً 16 میلیارد اعتبار برای ما در نظر گرفته شده است که از قبل مشخص است برای چه برنامه‌هایی باید هزینه شود. اگر اعتبارات بیشتری را در اختیار داشتیم چنین برنامه‌هایی از جمله راه‌اندازی استودیوها را بیشتر می‌کردیم.
وضعیت آخرین بودجه‌ای که معاونت دریافت کرده است به چه صورت بوده است؟ با توجه به اینکه سال 94 بودجه‌ای به نهادهای قرآنی تعلق نگرفت و سال 95 هم هنوز خبری نشده است؟
بله؛ سال 93، 200 میلیارد تومان بودجه قرآنی در نظر گرفته شده بود که از آن مبلغ کمتر از 70 میلیارد به دست شورای توسعه رسید، که 39 درصد آن یعنی در حدود 30 میلیارد تومان به کمیسیون تبلیغ و ترویج تعلق گرفت، کمیسیون نیز تمام بودجه را برای وزارت ارشاد یا معاونت برداشت نمی‌کند، بلکه آن را بین دستگاه‌های مختلف عضو کمیسیون تقسیم می‌کند و تنها حدود 20 درصد آن برای معاونت است، یعنی در سال 93 کمتر از 30 میلیارد تومان به کمیسیون رسید، 20 درصد آن برای ما ماند که با استفاده از آن فعالیت‌هایی همچون تشکیل گروه‌ها و کارگروه‌های مطالعاتی، تهیه نرم افزارها، مصوبات وزارت ارشاد و برنامه‌هایی که باید اجرا می‌شد تعلق گرفت. برخی از پروژه‌ها نیمه کاره ماند و برخی هم به اتمام رسید. همه سرفصل‌ها مشخص است، بنابر این ما با این مبلغ کم فعالیت‌های خوبی نداشته‌ایم.
صحبت از کمیسیون به میان آمد، از جمله مشکلاتی که کمیسیون‌ها با آن مواجه هستند و تنها محدود به کمیسیون تبلیغ و ترویج نیست، بحث تشکیل نشدن جلسات آن است، معاونت قرآن چه برنامه‌ای برای این کمیسیون دارد؟
وقتی اعضای کمیسیون می‌بینند در روزهای پایانی سال 93 اعتبار به دست آنها رسیده و 94 و 95 یعنی حدود یکسال و نیم است، هیچ پولی نیامده است، خیلی انگیزه برای تشکیل جلسات ندارند. فلسفه جلسات این است که در مورد طرح‌ها بحث و تبادل نظر شود، همه زمان جلسات را که نمی‌توان در مورد مقررات و آئین‌نامه‌ها صحبت کنیم، بنابر این اشتیاق چندانی برای تشکیل جلسات وجود ندارد.
در حال حاضر از ابتدای سال، تاکنون تنها یک جلسه کمیسیون تشکیل شده است، البته وزیر محترم ارشاد قول داده‌اند که بیشتر در جلسات حضور داشته باشند.
اعتراضاتی هم در مورد بیمه فعالان قرآنی از قبل وجود داشت، داستان بیمه قرآنیان به کجا ختم شده است و در حال حاضر قرآنی‌ها بیمه می‌شوند؟
در ردیف خودش اعتبارات آن تخصیص یافته، از محل اعتبارات خودمان، هزینه‌های فعالان قرآنی که در گذشته بیمه شده بودند و حدود 3500 نفر هستند، پرداخت می‌کنیم، اما نزدیک 6500 نفر دیگر در نوبت ثبت نام داریم که در سامانه، ثبت نام کرده و معطل اعتبار هستند.
مستند «ایزوتسو» و ساخت آن باعث شد تا حاشیه‌های زیادی به وجود بیاید، البته در اینکه این مستند باید ساخته شود، هیچ شکی نیست، اما اینکه معاونت قرآن و عترت کار ساخت آن را پشتیبانی مالی بکند، قابل قبول نبود، به خصوص اینکه صحبت از هزینه بالای تولید این مستند نیز به میان آمد؟
ساخت مستند ایزوتسو تا امروز، چیزی حول و حوش 400 میلیون تومان هزینه برای معاونت داشته که پرداخت شده است. با توجه به اینکه ساخت فیلم و هزینه آن به صورت دقیقه‌ای حساب می‌شود، لذا قیمت گذاری‌ها توسط متخصصان و کارشناسان در کمیسیون معاملات صورت گرفت. دو قرارداد با تهیه‌کننده و کارگردان این کار بسته شده و در حال حاضر نیز 80 درصد کار تولید شده است، ما هزینه دیگری نداریم با این وجود کار نهایی کمتر از 500 میلیون تومان هزینه خواهد برد و لذا اینکه گفته شده مبالغ بالایی هزینه شده است، اصلاً درست نیست.
در دفاع از این حرکت باید بیان کنم که ایزوتسو یک شخصیت منحصر به فردی است. شاید در حوزه قرآنی چنین پدیده‌ای نداریم، واقعاً یک پدیده است لذا پرداخت به شخصیتی که هم خارجی، هم ژاپنی، هم بودایی بوده بعد علاقه‌مند به قرآن شده است، 19 زبان را در حد تخصصی یاد گرفته است، رئیس دپارتمان عرب‌زبان الازهر بوده، دانشگاه قاهره رفته و بسیار فعالیت دیگری داشته است، پرداختن به شخصیتی با این ویژگی‌ها کار درستی است. فعالیت‌هایی که این اندیشمند انجام داده است، اگر مطالعه کنیم می‌بینیم با چه پدیده‌ای مواجه هستیم. اصلاً به نظر من خیلی کم نظیر است، ایشان کتابی در واژه‌شناسی دارد که کمتر دانشمندان ما به این دقت به واژه‌های قرآنی پرداخته‌اند. کتاب «انسان و خدا» واقعاً فوق‌العاده است. خود صدا و سیما چقدر استقبال کرده که مستند مهمی ساخته می‌شود، خود ژاپنی‌ها حاضر هستند اثر را از ما بخرند. برای آنها مهم بود که چطور راجع به یک ژاپنی مستند می‌سازیم. سفارت ژاپن در ایران دعوت کرده است که فیلم را در آنجا نمایش بدهیم، حاضر هستند هزینه آن را بدهند.
جناب حشمتی، حدود سه سال از مسئولیت شما در معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد گذشته است، برخی فعالیت‌ها صورت گرفته، برخی نیمه تمام است و برخی محدودیت‌ها هم مانع از اجرایشان شده است، با همه این تفاسیر، شما به عملکرد خودتان در این مدت چه نمره‌ای می‌دهید؟
اگر به قرآن و جایگاه آن نگاه کنیم نمره خیلی خوبی نمی‌دهیم، چون عظمت قرآن خیلی بالاتر از این اقداماتی است که ما انجام داده‌ایم، ولی با استفاده از امکاناتی که این مدت با وجود همه سختی‌ها و اولویت‌بندی‌هایی که دولت دارد، به ما داده شده است، بیشتر از این نمی‌شود کار کرد و در این حوزه فعالیت انجام داد. اگر کسی به ما بگوید هزینه بی‌خودی را در یک طرح صرف کردیم و آن را به ما نشان دهد، به او جایزه می‌دهیم.
البته این موردی که من می‌خواهم بگویم حرف من نیست و صحبت تعدادی از کارشناسان این حوزه است، همین کارشناسان معتقدند که سرمایه‌گذاری معاونت در ساخت مستند ایزوتسو، در حوزه اجرای فعالیت‌ها و برنامه‌های معاونت نبوده است، این همان نقطه پرت نیست؟
همین ایزوتسویی که شما می‌گویید، ما برای شهرت خودمان این مستند را نساخته‌ایم، برای هر شخصی در مورد فعالیت‌هایی ایزوتسو و خدماتی که داشته است، توضیح بدهید خواهد گفت که ساخت این مستند واجب بوده است. شخصیتی که وقتی به قرآن می‌رسد، جلوی قرآن زانو می‌زند، به شخصیت‌های بزرگ شیعی می‌رسد زانو می‌زند، باید چنین شخصیت‌هایی برای جوانان ما معرفی شوند، این فعالیت‌ها را هم باید در قالب و زبان هنر بیان کرد. وقتی در مورد خدمات این شخصیت تعریف می‌شود می‌فهمند، ساخت این مستند عین اولویت است.
در بحث استودیوها نیز برخی اعتقاد داشتند که باید بودجه آن صرف مؤسسات شود، یعنی بین موسسات تقسیم شود تا صرف هزینه جاری آنها شود، خب همین موسسات بعد از چند ماه باز هزینه‌ای که دریافت کرده‌اند، صرف می‌کنند و باز هم منتظر کمک هستند. مبالغی که صرف استودیوها شده است، در واقع صرف زیرساخت موسسات شده است. این هزینه کردن‌ها تضمین برای آینده است.
من هر هزینه‌ای که به دستم برسد از همین نوع کارها انجام می‌د‌هم و دفاع آن را هم دارم، تشخیص این بوده که پول خود را کجا هزینه کنیم، تأثیرگذارتر است، استودیوهایی که ساخته شده است در آینده خروجی خواهند داشت، در آینده ده‌ها اثر در آنها تولید می‌شود.
ما برای ضبط ترتیل «حنانه خلفی» حافظ قرآن که خود یک پدیده است، به جاهای مختلفی مراجعه کردیم تا یک استودیو پیدا کردیم و حداقل سی تا چهل میلیون تومان صرف ضبط ترتیل ایشان شد، وقتی ما چنین امکانی فراهم کردیم باید همه جامعه قرآنی آن را تأیید کنند؛ چرا که فعالیتی است که اثرات آن سال‌ها ادامه دارد.
یکی از نقش‌های معاونت، فعالیت در زمینه هماهنگ کردن اقدامات دستگاه‌های دولتی در زمینه فعالیت‌های قرآنی است، معاونت در این زمینه چه اقداماتی انجام داده است؟
نقش معاونت، همان نقش کلیدی و جایگاهی که برای آن درست شده است این است که دولت را با موضوع قرآن و فعالیت‌ها هماهنگ کند و نسبت به این موضوع آن را حساس کند، دولت که می‌گویم هم سازمان‌های دولتی و هم نهادهای دولتی، بالاخره ما حوزه تخصصی قرآن در دولت هستیم. در حال حاضر برای کارکنان دولت یک آزمون قرآنی در نظر گرفته‌ایم، از جمله کارهایی که می‌توانیم انجام دهیم این است که مثلاً با آموزش و پرورش یک هماهنگی‌هایی در حوزه فهم قرآن انجام دهیم؛ کما اینکه این هماهنگی را داریم یا با آموزش عالی برای پژوهش‌های قرآنی هماهنگی‌های صورت بگیرد که گرفته است.
ما در دولت در حوزه دانشگاه‌ها با بعضی از دانشگاه‌ها و برخی از وزارتخانه‌ها مثل وزارت کار تفاهم نامه ایجاد کرده‌ایم، در واقع نقش اساسی ما این موضوع است. در کنار این، یکی دیگر از نقش‌های ما ایجاد همگرایی در نهادهای قرآن اعم از دولتی و غیردولتی و موسسات است. بحث ادغام اتحادیه‌ها یکی از نمونه‌های این همگرایی بود که ایجاد شد. در کنار اینها و از سوی دیگر هم دنبال بودجه و غیر از بودجه شخصی خودمان بودجه‌های اساسی برای قرآن و زیرساخت‌ها، مقررات، آئین‌نامه‌ها و ... بوده‌ایم.
پس ما در سه محور اساسی فعالیت داشته‌ایم، یکی همگرایی دولت برای اختصاص یافتن در حوزه‌های قرآنی، دوم همگرایی در خود نهادهای قرآنی و سوم پیگیری مطالبات قرآنی بوده است.
سوال آخر این است که طی این مدت فعالیت، پیش آمده که حسرت انجام ندادن یک فعالیت خاص را خورده باشید، می‌خواهم بگویم در واقع دوست داشتید طی این مدت بیشتر چه فعالیتی را انجام می‌دادید که نتوانستید آن را انجام دهید؟
کار در عرصه هنر و تولید آثار فاخر قرآنی و البته کار و فعالیت در عرصه فضای مجازی است. فکر می‌کنم هر چقدر دیرتر وارد این کار بشویم هزینه برتر است. غفلت‌هایی در زمینه استفاه از این دو فضا صورت گرفته است. البته فعالیت در این عرصه‌ها هم پر هزینه هست و هم ساز و کارهای زیربنایی برای خودش می‌خواهد به این سادگی نیست، کسی دستور بدهد فوری هم هنرمند بیاید اینجا بایستد یک فیلم مستند را بسازد. برای ساخت یک مستند چقدر حاشیه و شایعه درست شد، بنابر این کار در این حوزه ها سختی‌هایی دارد.
چون هنر در همه جای دنیا زبان مشترک و بین‌المللی است اثرگذاری بیشتر است، فعالیت‌هایی برای تولید انیمیشن‌های قرآنی، فیلم‌های قرآنی و ... انجام دادیم اما ناقص ماند.
من به شخصه دوست دارم صدها کانال قرآنی معتبر و پر مخاطب وجود داشته باشد که بتوانیم حمایت کنیم اما نمی‌توان با دست خالی کار انجام داد. اینها مواردی بوده که کمتر به آن ورود شده است، بقیه را می‌توانم بگویم که وارد آن شده‌ایم و یا بعضی از آنها را به پایان رسانده‌ایم.
از دست دادن فضای مجازی از دست دادن هنرمندانی که می‌توانستند تولیدات فاخر قرآنی داشته باشند اما بی‌پولی مانع از آن بود، افسوس‌هایی است که گاهی می‌خورم.
وی همچنین در این گفت‌وگو، ضمن دفاع تمام قد از تولید مستند «ایزوتسو»، اسلام‌پژوه ژاپنی به تمامی حاشیه‌هایی که در مورد این مستند و از جمله هزینه بالای ساخت آن وجود داشت، پاسخ داد. این مصاحبه در ادامه، تقدیم مخاطبان ایکنا می‌شود؛
یکی از جشنواره‌هایی که چند وقتی است قول برگزاری مراسم اختتامیه آن داده می‌شود، جشنوار بین‌المللی محمد(ص) پیامبر صلح است، وضعیت این جشنواره در حال حاضر به چه صورت است و دلایل این تعویق‌ها چه چیزی بوده است؟
بعد از نمایشگاه قرآن، کارها برای اجرای داوری آن صورت گرفت، در حال حاضر در مرحله داوری است، داورها انتخاب شده و احکام به آنها ابلاغ شده است. بعد از ابلاغ، ارزیابی اولیه شده و با مشخص شدن برگزیدگان، مراسم اختتامیه را برگزار خواهیم کرد. البته اعتبارات این جشنواره نیز مانند برخی جشنواره‌های دیگر از محل شورای توسعه فرهنگ قرآنی در نظر گرفته شده است، شورای توسعه که اعتبارات را تأمین نکرد کارهایی که در حوزه هنر، سینما، انیمیشن، داستان قرآنی، قصه‌های قرآنی و ... بود، متوقف شدند. لذا این جشنواره هم در آن قالب دیده شده و برای همین هم تاخیر به وجود آمد.
امکان اینکه چنین جشنواره‌هایی از محل اعتبارات جاری معاونت اجرایی شوند وجود نداشت؟
اعتبارات جاری ما در سرفصل‌های معینی مانند آزمون، نمایشگاه قرآن، هفته‌های قرآن و عترت و مواردی از این دست است. جمعاً 16 میلیارد اعتبار برای ما در نظر گرفته شده است که از قبل مشخص است برای چه برنامه‌هایی باید هزینه شود. اگر اعتبارات بیشتری را در اختیار داشتیم چنین برنامه‌هایی از جمله راه‌اندازی استودیوها را بیشتر می‌کردیم.
وضعیت آخرین بودجه‌ای که معاونت دریافت کرده است به چه صورت بوده است؟ با توجه به اینکه سال 94 بودجه‌ای به نهادهای قرآنی تعلق نگرفت و سال 95 هم هنوز خبری نشده است؟
بله؛ سال 93، 200 میلیارد تومان بودجه قرآنی در نظر گرفته شده بود که از آن مبلغ کمتر از 70 میلیارد به دست شورای توسعه رسید، که 39 درصد آن یعنی در حدود 30 میلیارد تومان به کمیسیون تبلیغ و ترویج تعلق گرفت، کمیسیون نیز تمام بودجه را برای وزارت ارشاد یا معاونت برداشت نمی‌کند، بلکه آن را بین دستگاه‌های مختلف عضو کمیسیون تقسیم می‌کند و تنها حدود 20 درصد آن برای معاونت است، یعنی در سال 93 کمتر از 30 میلیارد تومان به کمیسیون رسید، 20 درصد آن برای ما ماند که با استفاده از آن فعالیت‌هایی همچون تشکیل گروه‌ها و کارگروه‌های مطالعاتی، تهیه نرم افزارها، مصوبات وزارت ارشاد و برنامه‌هایی که باید اجرا می‌شد تعلق گرفت. برخی از پروژه‌ها نیمه کاره ماند و برخی هم به اتمام رسید. همه سرفصل‌ها مشخص است، بنابر این ما با این مبلغ کم فعالیت‌های خوبی نداشته‌ایم.
صحبت از کمیسیون به میان آمد، از جمله مشکلاتی که کمیسیون‌ها با آن مواجه هستند و تنها محدود به کمیسیون تبلیغ و ترویج نیست، بحث تشکیل نشدن جلسات آن است، معاونت قرآن چه برنامه‌ای برای این کمیسیون دارد؟
وقتی اعضای کمیسیون می‌بینند در روزهای پایانی سال 93 اعتبار به دست آنها رسیده و 94 و 95 یعنی حدود یکسال و نیم است، هیچ پولی نیامده است، خیلی انگیزه برای تشکیل جلسات ندارند. فلسفه جلسات این است که در مورد طرح‌ها بحث و تبادل نظر شود، همه زمان جلسات را که نمی‌توان در مورد مقررات و آئین‌نامه‌ها صحبت کنیم، بنابر این اشتیاق چندانی برای تشکیل جلسات وجود ندارد.
در حال حاضر از ابتدای سال، تاکنون تنها یک جلسه کمیسیون تشکیل شده است، البته وزیر محترم ارشاد قول داده‌اند که بیشتر در جلسات حضور داشته باشند.
اعتراضاتی هم در مورد بیمه فعالان قرآنی از قبل وجود داشت، داستان بیمه قرآنیان به کجا ختم شده است و در حال حاضر قرآنی‌ها بیمه می‌شوند؟
در ردیف خودش اعتبارات آن تخصیص یافته، از محل اعتبارات خودمان، هزینه‌های فعالان قرآنی که در گذشته بیمه شده بودند و حدود 3500 نفر هستند، پرداخت می‌کنیم، اما نزدیک 6500 نفر دیگر در نوبت ثبت نام داریم که در سامانه، ثبت نام کرده و معطل اعتبار هستند.
مستند «ایزوتسو» و ساخت آن باعث شد تا حاشیه‌های زیادی به وجود بیاید، البته در اینکه این مستند باید ساخته شود، هیچ شکی نیست، اما اینکه معاونت قرآن و عترت کار ساخت آن را پشتیبانی مالی بکند، قابل قبول نبود، به خصوص اینکه صحبت از هزینه بالای تولید این مستند نیز به میان آمد؟
ساخت مستند ایزوتسو تا امروز، چیزی حول و حوش 400 میلیون تومان هزینه برای معاونت داشته که پرداخت شده است. با توجه به اینکه ساخت فیلم و هزینه آن به صورت دقیقه‌ای حساب می‌شود، لذا قیمت گذاری‌ها توسط متخصصان و کارشناسان در کمیسیون معاملات صورت گرفت. دو قرارداد با تهیه‌کننده و کارگردان این کار بسته شده و در حال حاضر نیز 80 درصد کار تولید شده است، ما هزینه دیگری نداریم با این وجود کار نهایی کمتر از 500 میلیون تومان هزینه خواهد برد و لذا اینکه گفته شده مبالغ بالایی هزینه شده است، اصلاً درست نیست.
در دفاع از این حرکت باید بیان کنم که ایزوتسو یک شخصیت منحصر به فردی است. شاید در حوزه قرآنی چنین پدیده‌ای نداریم، واقعاً یک پدیده است لذا پرداخت به شخصیتی که هم خارجی، هم ژاپنی، هم بودایی بوده بعد علاقه‌مند به قرآن شده است، 19 زبان را در حد تخصصی یاد گرفته است، رئیس دپارتمان عرب‌زبان الازهر بوده، دانشگاه قاهره رفته و بسیار فعالیت دیگری داشته است، پرداختن به شخصیتی با این ویژگی‌ها کار درستی است. فعالیت‌هایی که این اندیشمند انجام داده است، اگر مطالعه کنیم می‌بینیم با چه پدیده‌ای مواجه هستیم. اصلاً به نظر من خیلی کم نظیر است، ایشان کتابی در واژه‌شناسی دارد که کمتر دانشمندان ما به این دقت به واژه‌های قرآنی پرداخته‌اند. کتاب «انسان و خدا» واقعاً فوق‌العاده است. خود صدا و سیما چقدر استقبال کرده که مستند مهمی ساخته می‌شود، خود ژاپنی‌ها حاضر هستند اثر را از ما بخرند. برای آنها مهم بود که چطور راجع به یک ژاپنی مستند می‌سازیم. سفارت ژاپن در ایران دعوت کرده است که فیلم را در آنجا نمایش بدهیم، حاضر هستند هزینه آن را بدهند.
جناب حشمتی، حدود سه سال از مسئولیت شما در معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد گذشته است، برخی فعالیت‌ها صورت گرفته، برخی نیمه تمام است و برخی محدودیت‌ها هم مانع از اجرایشان شده است، با همه این تفاسیر، شما به عملکرد خودتان در این مدت چه نمره‌ای می‌دهید؟
اگر به قرآن و جایگاه آن نگاه کنیم نمره خیلی خوبی نمی‌دهیم، چون عظمت قرآن خیلی بالاتر از این اقداماتی است که ما انجام داده‌ایم، ولی با استفاده از امکاناتی که این مدت با وجود همه سختی‌ها و اولویت‌بندی‌هایی که دولت دارد، به ما داده شده است، بیشتر از این نمی‌شود کار کرد و در این حوزه فعالیت انجام داد. اگر کسی به ما بگوید هزینه بی‌خودی را در یک طرح صرف کردیم و آن را به ما نشان دهد، به او جایزه می‌دهیم.
البته این موردی که من می‌خواهم بگویم حرف من نیست و صحبت تعدادی از کارشناسان این حوزه است، همین کارشناسان معتقدند که سرمایه‌گذاری معاونت در ساخت مستند ایزوتسو، در حوزه اجرای فعالیت‌ها و برنامه‌های معاونت نبوده است، این همان نقطه پرت نیست؟
همین ایزوتسویی که شما می‌گویید، ما برای شهرت خودمان این مستند را نساخته‌ایم، برای هر شخصی در مورد فعالیت‌هایی ایزوتسو و خدماتی که داشته است، توضیح بدهید خواهد گفت که ساخت این مستند واجب بوده است. شخصیتی که وقتی به قرآن می‌رسد، جلوی قرآن زانو می‌زند، به شخصیت‌های بزرگ شیعی می‌رسد زانو می‌زند، باید چنین شخصیت‌هایی برای جوانان ما معرفی شوند، این فعالیت‌ها را هم باید در قالب و زبان هنر بیان کرد. وقتی در مورد خدمات این شخصیت تعریف می‌شود می‌فهمند، ساخت این مستند عین اولویت است.
در بحث استودیوها نیز برخی اعتقاد داشتند که باید بودجه آن صرف مؤسسات شود، یعنی بین موسسات تقسیم شود تا صرف هزینه جاری آنها شود، خب همین موسسات بعد از چند ماه باز هزینه‌ای که دریافت کرده‌اند، صرف می‌کنند و باز هم منتظر کمک هستند. مبالغی که صرف استودیوها شده است، در واقع صرف زیرساخت موسسات شده است. این هزینه کردن‌ها تضمین برای آینده است.
من هر هزینه‌ای که به دستم برسد از همین نوع کارها انجام می‌د‌هم و دفاع آن را هم دارم، تشخیص این بوده که پول خود را کجا هزینه کنیم، تأثیرگذارتر است، استودیوهایی که ساخته شده است در آینده خروجی خواهند داشت، در آینده ده‌ها اثر در آنها تولید می‌شود.
ما برای ضبط ترتیل «حنانه خلفی» حافظ قرآن که خود یک پدیده است، به جاهای مختلفی مراجعه کردیم تا یک استودیو پیدا کردیم و حداقل سی تا چهل میلیون تومان صرف ضبط ترتیل ایشان شد، وقتی ما چنین امکانی فراهم کردیم باید همه جامعه قرآنی آن را تأیید کنند؛ چرا که فعالیتی است که اثرات آن سال‌ها ادامه دارد.
یکی از نقش‌های معاونت، فعالیت در زمینه هماهنگ کردن اقدامات دستگاه‌های دولتی در زمینه فعالیت‌های قرآنی است، معاونت در این زمینه چه اقداماتی انجام داده است؟
نقش معاونت، همان نقش کلیدی و جایگاهی که برای آن درست شده است این است که دولت را با موضوع قرآن و فعالیت‌ها هماهنگ کند و نسبت به این موضوع آن را حساس کند، دولت که می‌گویم هم سازمان‌های دولتی و هم نهادهای دولتی، بالاخره ما حوزه تخصصی قرآن در دولت هستیم. در حال حاضر برای کارکنان دولت یک آزمون قرآنی در نظر گرفته‌ایم، از جمله کارهایی که می‌توانیم انجام دهیم این است که مثلاً با آموزش و پرورش یک هماهنگی‌هایی در حوزه فهم قرآن انجام دهیم؛ کما اینکه این هماهنگی را داریم یا با آموزش عالی برای پژوهش‌های قرآنی هماهنگی‌های صورت بگیرد که گرفته است.
ما در دولت در حوزه دانشگاه‌ها با بعضی از دانشگاه‌ها و برخی از وزارتخانه‌ها مثل وزارت کار تفاهم نامه ایجاد کرده‌ایم، در واقع نقش اساسی ما این موضوع است. در کنار این، یکی دیگر از نقش‌های ما ایجاد همگرایی در نهادهای قرآن اعم از دولتی و غیردولتی و موسسات است. بحث ادغام اتحادیه‌ها یکی از نمونه‌های این همگرایی بود که ایجاد شد. در کنار اینها و از سوی دیگر هم دنبال بودجه و غیر از بودجه شخصی خودمان بودجه‌های اساسی برای قرآن و زیرساخت‌ها، مقررات، آئین‌نامه‌ها و ... بوده‌ایم.
پس ما در سه محور اساسی فعالیت داشته‌ایم، یکی همگرایی دولت برای اختصاص یافتن در حوزه‌های قرآنی، دوم همگرایی در خود نهادهای قرآنی و سوم پیگیری مطالبات قرآنی بوده است.
سوال آخر این است که طی این مدت فعالیت، پیش آمده که حسرت انجام ندادن یک فعالیت خاص را خورده باشید، می‌خواهم بگویم در واقع دوست داشتید طی این مدت بیشتر چه فعالیتی را انجام می‌دادید که نتوانستید آن را انجام دهید؟
کار در عرصه هنر و تولید آثار فاخر قرآنی و البته کار و فعالیت در عرصه فضای مجازی است. فکر می‌کنم هر چقدر دیرتر وارد این کار بشویم هزینه برتر است. غفلت‌هایی در زمینه استفاه از این دو فضا صورت گرفته است. البته فعالیت در این عرصه‌ها هم پر هزینه هست و هم ساز و کارهای زیربنایی برای خودش می‌خواهد به این سادگی نیست، کسی دستور بدهد فوری هم هنرمند بیاید اینجا بایستد یک فیلم مستند را بسازد. برای ساخت یک مستند چقدر حاشیه و شایعه درست شد، بنابر این کار در این حوزه ها سختی‌هایی دارد.
چون هنر در همه جای دنیا زبان مشترک و بین‌المللی است اثرگذاری بیشتر است، فعالیت‌هایی برای تولید انیمیشن‌های قرآنی، فیلم‌های قرآنی و ... انجام دادیم اما ناقص ماند.
من به شخصه دوست دارم صدها کانال قرآنی معتبر و پر مخاطب وجود داشته باشد که بتوانیم حمایت کنیم اما نمی‌توان با دست خالی کار انجام داد. اینها مواردی بوده که کمتر به آن ورود شده است، بقیه را می‌توانم بگویم که وارد آن شده‌ایم و یا بعضی از آنها را به پایان رسانده‌ایم.
از دست دادن فضای مجازی از دست دادن هنرمندانی که می‌توانستند تولیدات فاخر قرآنی داشته باشند اما بی‌پولی مانع از آن بود، افسوس‌هایی است که گاهی می‌خورم.
مطالب مرتبط
